ΑΡΓΙΕΣ 2023: ΤΡΙΩΔΙΟ ΠΟΤΕ ΑΝΟΙΓΕΙ , ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

Το Τριώδιο ανοίγει την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου, οπότε η Τσικνοπέμπτη είναι στις 16 Φεβρουαρίου.

Το Τριώδιο που είναι μία χρονική περίοδος αρκετών ημερών πριν από το Πάσχα στην οποία οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί προετοιμάζονται για τη νηστεία της Σαρακοστής, ανοίγει την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και συγκεκριμένα φέτος ανοίγει στις 05 Φεβρουαρίου.

Στην παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου βλέπουμε, ότι ο Φαρισαίος δεν ήταν άδικος, δεν ήταν πόρνος, δεν ήταν μοιχός, δεν ήταν κλέφτης, δεν ήταν φονιάς.

Έκανε ελεημοσύνη ό,τι κέρδιζε, νήστευε και όμως έμεινε έξω από τη Βασιλεία των Ουρανών και δεν σώθηκε.

Εμείς που δεν έχουμε τίποτα από αυτά ... και τα παιδιά μας τα σκοτώνουμε (έκτρωση) και δεν νηστεύουμε και ελεημοσύνη δεν κάνουμε και κλέβουμε και ψευδόμεθα και αντρόγυνα χωρίζουμε και ζηλεύουμε και βλασφημούμε και εμπαίζουμε και κάνουμε και φτιάχνουμε... που θα πάμε;

Εάν ο Φαρισαίος τα είχε όλα και έμεινε έξω, εμείς που δεν έχουμε τίποτα, που θα πάμε;

Βάλτα από την άλλη μεριά και κάτσε να το συζητήσουμε...

Δημήτριος Παναγόπουλος ο Ιεροκήρυκας (1916 - 1982)

Η Τσικνοπέμπτη πέφτει την Πέμπτη μέρα της δεύτερης εβδομάδας του τριωδίου. Έτσι την Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου θα αναβιώσουν τα έθιμα που ισχύουν σε όλη την Ελλάδα.

Ακολουθεί η Καθαρά Δευτέρα που φέτος θα γιορταστεί στις 27 Φεβρουαρίου 2023.

Σύμφωνα με τις αργίες 2023, τη νέα χρονιά σχηματίζεται και ένα τετραήμερο.

Τα 5 τριήμερα του 2023 με βάση τις αργίες της νέας χρονιάς

Σύμφωνα με τις αργίες 2023 και το πότε πέφτουν, τη νέα χρονιά σχηματίζονται 5 τριήμερα.

Αναλυτικά:

Τριήμερο Καθαράς Δευτέρας (25-27 Φεβρουαρίου 2023)
Τριήμερο Πάσχα (15-17 Απριλίου 2023)
Τριήμερο Εργατικής Πρωτομαγιάς (29 Απριλίου – 1 Μαΐου 2023)
Τριήμερο Αγίου Πνεύματος (3-5 Ιουνίου 2023).

Αργίες 2023

Σύμφωνα με τις αργίες 2023, τη νέα χρονιά σχηματίζεται και ένα τετραήμερο. Σε αντίθεση με ό,τι έγινε φέτος τα Χριστούγεννα, τα επόμενα πέφτουν σε ημέρες που κάνουν τετραήμερο.

Ειδικότερα, τα Χριστούγεννα 2023 είναι Δευτέρα και η δεύτερη ημέρα Χριστουγέννων (Σύναξη Θεοτόκου) πέφτει Τρίτη.

Καθαρά Δευτέρα: Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2023
Ευαγγελισμός της Θεοτόκου: Σάββατο 25 Μαρτίου 2023
Μεγάλη Παρασκευή: 14 Απριλίου 2023
Μεγάλο Σάββατο: 15 Απριλίου 2023
Κυριακή του Πάσχα: 16 Απριλίου 2023
Δευτέρα του Πάσχα: 17 Απριλίου 2023
Εργατική Πρωτομαγιά: Δευτέρα 1 Μαΐου 2023
Αγίου Πνεύματος: Δευτέρα 5 Ιουνίου 2023
Δεκαπενταύγουστος: Τρίτη 15 Αυγούστου 2023
28η Οκτωβρίου: Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2023
Χριστούγεννα: Δευτέρα 25 Δεκεμβρίου 2023
Σύναξη της Θεοτόκου: Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 2023.

Αμοιβή ημερών υποχρεωτικής αργίας

Για τις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν

Στις επιχειρήσεις που δεν λειτουργούν καταβάλλεται χωρίς κάποια προσαύξηση το σύνηθες ημερομίσθιο σε όσους αμείβονται με ημερομίσθιο, ενώ σε όσους αμείβονται με μισθό καταβάλλεται ο μηνιαίος μισθός τους.

Για τις επιχειρήσεις που νόμιμα λειτουργούν

Οι εργαζόμενοι δικαιούνται:

Αν αμείβονται με ημερομίσθιο, το σύνηθες καταβαλλόμενο ημερομίσθιό τους και προσαύξηση 75% που θα υπολογισθεί στο νόμιμο ωρομίσθιό τους για όσες ώρες απασχοληθούν
Αν αμείβονται με μηνιαίο μισθό:
α) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που αργούν κατά τις Κυριακές και ημέρες αργίας και εκτάκτως θα λειτουργήσουν τις ημέρες υποχρεωτικής αργίας, οφείλεται το 1/25 του συνήθως καταβαλλομένου μισθού τους και επιπλέον προσαύξηση 75% επί του νόμιμου ημερομισθίου για όσες ώρες απασχοληθούν

β) αν πρόκειται για επιχειρήσεις που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και τις λοιπές απ’ το νόμο αργίες, οφείλεται μόνον προσαύξηση 75%, που υπολογίζεται στο 1/25 του νομίμου ημερομισθίου τους για όσες ώρες απασχοληθούν.

Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς τις προσαυξήσεις της αμοιβής για την εργασία σε ημέρα υποχρεωτικής αργίας ή Κυριακής, αυτοί υπερισχύουν.

Μεγάλη εβδομάδα,η εβδομάδα των παθών.

Σήμερα ξεκινάει η Μεγάλη Εβδομάδα, η Εβδομάδα των Παθών, σε όλους γνωστή ως Εβδομάδα του Πάσχα.

Μεγάλη Δευτέρα σήμερα, η πρώτη μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και καλό είναι να ξέρουμε ποια γεγονότα θυμόμαστε σήμερα. Η μέρα, λοιπόν, είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ιωσήφ του Παγκάλου και στην άκαρπη συκιά, την οποία καταράστηκε ο Χριστός και αμέσως ξεράθηκε.

Ας δούμε την ιστορία του Ιωσήφ του Παγκάλου:

"Ο Ιωσήφ ήταν ο μικρότερος υιός του Ιακώβ ο οποίος όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του λόγω της ενάρετης ζωής του και αρχικά τον έριξαν σ' ένα λάκκο και προσπάθησαν να εξαπατήσουν τον πατέρα τους χρησιμοποιώντας ένα ματωμένο ρούχο ότι δήθεν τον κατασπάραξε κάποιο θηρίο.

Αφού δεν μπόρεσαν να εξαπατήσουν τον πατέρα τους, τον πούλησαν σε εμπόρους, οι οποίοι

με την σειρά τους τον πούλησαν στον αρχιμάγειρα του βασιλιά της Αιγύπτου, τον Φαραώ Πετεφρή. Εκεί ο Ιωσήφ αφού δεν ενέδωσε στις ερωτικές επιθυμίες της συζύγου του, Πετεφρή, συκοφαντήθηκε από την ίδια και ο Φαραώ τον φυλάκισε.

Κάποτε όμως ο Φαραώ είδε ένα παράξενο όνειρο και ζήτησε έναν ερμηνευτή. Ο Ιωσήφ ερμήνευσε ότι θα έλθουν στη χώρα επτά χρόνια ευφορίας και επτά ακαρπίας και λιμού. Ο Φαραώ ευχαριστημένος και ενθουσιασμένος από τη σοφία του, έδωσε στον Ιωσήφ αξιώματα. Ο Ιωσήφ διαχειρίσθηκε άριστα την εξουσία και φρόντισε στα δύσκολα χρόνια του λιμού τον λαό.

Στα πρόθυρα του λιμού τα αδέρφια του που τον είχαν φθονήσει φανερώθηκαν μπροστά του ζητώντας βοήθεια. Εκείνος όχι μόνο δεν τους κρατούσε κακία, αλλά αντιθέτως τα συγχώρεσε και τα προσκάλεσε μόνιμα στην Αίγυπτο μαζί με τους γονείς του".

Να σημειώσουμε ότι το όνειρο που ερμήνευσε ο Ιωσήφ αφορούσε την περίοδο των ισχνών και παχιών αγελάδων, μία έκφραση που χρησιμοποιείται κατά κόρον μέχρι και σήμερα.

Επιπλέον, το περιστατικό της άκαρπης συκιάς συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι από καλά έργα.

Γι' αυτό, τη σημερινή μέρα ο λαός τη χαρακτηρίζει ως "Μεγάλη Δευτέρα, ο Χριστός με τη μαχαίρα". Ο Ιωσήφ προεικονίζει τον Χριστό και η συκιά τη Συναγωγή.

Στο εβραϊκό Πάσχα, σήμερα γιορτάζετε το πέρασμα του Αγγέλου που στάλθηκε από τον Θεό για τη θανάτωση όλων των πρωτότοκων παιδιών των Αιγυπτίων χωρίς να πειράξει τα παιδιά των Ισραηλιτών που είχαν σημαδέψει τις πόρτες των σπιτιών τους με αίμα αρνιού.

Στη λειτουργία της Μεγάλης Δευτέρας συμπεριλαμβάνετε και η παραβολή της καταραμένης συκιάς, από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με ένα του λόγο. Δεν είναι λίγοι αυτοί που στις μέρες μας ξεκινούν τη νηστεία τη Μεγάλη Δευτέρα μέχρι να κοινωνήσουν το Μεγάλο Σάββατο. Σε πολλές περιοχές της χώρας μας η νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας είναι πολύ αυστηρή και πολλοί είναι αυτοί που πίνουν μόνο νερό.

Κυριακή των Βαΐων: Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος, εν ονόματι Κυρίου

Κυριακή των Βαΐων: Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου. Κυριακή των Βαΐων σήμερα και η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει την θριαμβευτική και επιβλητική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Υποδέχεται με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια ο λαός τον Κύριο και Θεό μας, ο οποίος καθήμενος σε ένα πουλάρι όνου, γέννημα υποζυγίου[1], εισέρχεται στην πόλη των Ιεροσολύμων για τελευταία φορά με την συνοδεία των μαθητών του, «προ έξ ημερών του Πάσχα»[2].

Τον υποδέχονται ως βασιλιά και θριαμβευτή, στρώνοντας στους δρόμους τα ενδύματά τους και κλαδιά των φοινίκων, τα οποία είναι σύμβολα νίκης. Τον προϋπαντούσαν σαν ζωοποιό και νικητή του θανάτου, τον προσκυνούσαν, τον προέπεμπαν ψάλλοντας «ωσαννά στον υιό του Δαβίδ, ωσαννά εν τοις υψίστοις»[3].
Μετά την τριήμερο έγερση του Λαζάρου στη Βηθανία, ο λαός έμαθε την χαρμόσυνη είδηση του θαύματος και πίστευσαν ότι αυτός όντως είναι εκείνος που περίμεναν σαν σωτήρα και βασιλιά για να τους ελευθερώσει από τους Ρωμαίους. Γι΄ αυτό ο λαός ξεκίνησε να πάει για να Τον υποδεχθεί.
Υπάρχουν πρόσωπα που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο σημερινό σκηνικό. Αυτά είναι ο Χριστός, οι Απόστολοι, ο λαός, τα παιδιά και οι Γραμματείς και Φαρισαίοι. Το κάθε πρόσωπο έχει τη δική του σημασία και επεξήγηση.
Ο Χριστός εισέρχεται πραΰς, σύμφωνα και με την προφητεία του προφήτη Ζαχαρία για τον Μεσσία[4], βλέποντας μπροστά του το πάθος και τον Σταυρό. Λυπάται για την εύκολη και απότομη μεταβολή των ανθρώπων, οι οποίοι μετά από κάποιες ημέρες θα κράζουν το σταυρωθήτω. Οι Απόστολοι βλέπουν την κατάσταση του λαού, αλλά κατά βάθος δεν γνωρίζουν τους λόγους των κραυγών «ταύτα δε ουκ έγνωσαν οι μαθηταί αυτού το πρώτον»[5]. Ο λαός αντικρίζοντας στο πρόσωπο του Χριστού τον Μεσσία του Ισραήλ, ο οποίος θα αναστήσει το γένος και θα αποκαταστήσει τη βασιλεία του Δαβίδ τον υποδέχεται «μετά βαΐων και κλάδων»[6]. Τα παιδιά ανεβοκατέβαιναν στα δένδρα και εκραύγαζαν το «Ωσαννά τω Υιώ Δαβίδ»[7]. Τον ύμνο των παιδιών τον αποδέχεται ο Χριστός γιατί στην γνήσια αγάπη των παιδιών αναπαύεται ο Χριστός. Για τα παιδιά μίλησε ο Θεός μέσω του στόματος του προφήτου «εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω αίνον»[8].
Οι Γραμματείς και Φαρισαίοι δεν χαίρονται με το λαό. Διακατέχονται από φόβο και τρόμο λόγω της λαϊκής επιρροής του Κυρίου. Ακολουθούσαν τον Χριστό όχι γιατί πίστευαν σε Αυτόν, αλλά για να τον κατασκοπεύουν. Τους διακατείχε ο θυμός όταν αντίκρυσαν τα παιδιά να δοξάζουν και να υμνούν το σωτήρα του κόσμου «ιδόντες δε οι αρχιερείς και οι γραμματείς τα θαυμάσια α εποίησε και τους παίδας κράζοντας εν τω ιερώ και λέγοντας, ωσαννά τω υιώ Δαυίδ, ηγανάκτησαν»[9]. Κατάφεραν μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα να εξολοθρεύσουν τον Χριστό και μετέτρεψαν τον ενθουσιασμό του λαού σε καταστροφική μανία κατά του Ιησού[10].
Δυστυχώς, όμως, η υποδοχή αυτή ήταν επιφανειακή, δεν ήταν λόγω του ότι πίστευσαν το Σωτήρα και Κύριο ότι αυτός είναι ο απεσταλμένος εκ του Θεού. Ο λόγος για τον οποίο μαζεύτηκε ο όχλος ήταν λόγω του θαύματος της αναστάσεως του Λαζάρου που προηγήθηκε.
Ο Ιερός Χρυσόστομος με αφορμή την εορτή αυτή αναφέρει:

Ήδη της δεσποτικής πανηγύρεως προλάμπει τα χαρίσματα, ήδη της πανευφήμου εορτής προτρέχει τα μηνύματα, ήδη της καθολικής αναστάσεως αρραβώνα δεξάμενος Λάζαρος τω κυρίω συνανάκειται, ήδη της δωρεάς το μυστήριον τους τω βαπτίσματι προστρέχοντας ευωδιάζει, ήδη ο πιστεύσας λαός εις υπάντησιν τω κυρίω προσδραμών βοά λέγων, καθώς αρτίως ήκουες· Ωσαννά εν τοις υψίστοις, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι κυρίου, βασιλεύς του Ισραήλ. Ευλογημένος ο ερχόμενος, ο αεί ερχόμενος και ων μεθ’ ημών και έξω των πιστών μηδαμώς γινόμενος[11].

Η είσοδος του Χριστού στα Ιεροσόλυμα καθήμενου επί πώλου όνου δηλώνει την άκρα του ταπείνωση. Φανερώνει τη μέγιστή του ταπείνωση και μας καλεί να Τον μιμηθούμε. Εκφράζει την αγάπη και απλότητά του[12]. Αυτή την απλότητα και ταπείνωση μας προτρέπει ο Κύριος να έχουμε. Όλη του η ζωή μας παιδαγωγεί προς την απλότητα και την ταπείνωση.
Η όνος και ο πώλος συμβολίζουν την ανάπαυση του Κυρίου στη συναγωγή των Ιουδαίων και στη συνέχεια στο λαό που προερχόταν από τα έθνη[13]. Ο Μέγας Αθανάσιος μας δίδει την δική του ερμηνεία για τον πώλο και την όνο λέγοντας ότι η όνος και ο πώλος είναι ολόκληρη η ανθρωπότητα. Ο πώλος είναι ο πατέρας μας Αδάμ, τον οποίο έδεσε ο σατανάς με τις πανουργίες του. Η όνος, που είναι ακάθαρτο ζώο, είναι τα έθνη, τα οποία μιαίνονται με τα είδωλα και μολύνονται με τα ακάθαρτα αίματα.
Ας προϋπαντήσουμε τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό στη δική μας Ιερουσαλήμ, στην καρδιά μας, με απλότητα, ταπείνωση και αθωότητα όπως των παιδιών. Αυτό που ζητά ο Κύριος από εμάς είναι την ειλικρινή αποδοχή της Βασιλείας που μας έφερε, σύμφωνα και με τον πρωτοπρεσβύτερο Αλέξανδρο Σμέμαν[14].
Ας ακολουθήσουμε το Χριστό στο Πάθος και την Ανάστασή Του, ώστε να αξιωθούμε την αιώνια του βασιλεία. Για να ακολουθήσουμε το Χριστό χρειάζεται τόλμη, σταθερότητα και έμπρακτη αγάπη προς το πρόσωπό του. Μην είμαστε  όπως τον όχλο του σημερινού Ευαγγελίου, οι οποίοι τη μια ημέρα ζητωκραύγαζαν το ωσαννά και μετά από πολύ λίγες ημέρες το «άρον άρον σταύρωσον Αυτόν». Ο κόσμος, δυστυχώς, έτσι συμπεριφέρεται διαχρονικά. Ανάλογα με τα συμφέροντα και τα οφέλη του. Μην γινόμαστε ένα με τον όχλο, μην επηρεαζόμαστε από τις σειρήνες της εποχής. Μπροστά σε όλα αυτά πρέπει να κάνουμε ταπείνωση και υπομονή. Ας συσταυρωθούμε μαζί με τον Ιησού, νεκρώνοντας τα πάθη που μας κρατάνε μακρυά από Αυτόν, ώστε να συνανασταηθούμε μαζί Του και να ζούμε διαρκώς μέσα στο Φως της Αναστάσεως.
Καλή Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.
Ιεροδιάκονος Ραφαήλ Χ. Μισιαούλης, θεολόγος
Διαβάστε το σχετικό Ευαγγέλιο Κυριακής 21 Απριλίου 2019, κατά την Κυριακή των Βαΐων. Κατά Ιωάννη με το μύρωμα στη Βηθανία από τη Μαρία, τη συνωμοσία για να σκοτώσουν και το Λάζαρο και τη θριαμβευτική είσοδο στην Ιερουσαλήμ.

Παραπομπές – Επεξηγήσεις

[1] Ζαχαρίου 9,9.
[2] Ιωάννου 12,1.
[3] Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Λόγος εις την Κυριακή των Βαΐων.
[4] Ζαχαρίου 9,9.
[5] Ιωάννου 12,16.
[6] Ιωάννου 12,13.
[7] Ματθαίου 21,16.
[8] Ψαλμός 8,3.
[9] Ματθαίου 21,15.
[10] Μητροπολίτου Φθιώτιδος Νικολάου, «Ἑἰς ἐπίγνωσιν Θεοῦ», Αποστολική Διακονία, β΄ έκδοση, Αθήνα, 1999.
[11] Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Λόγος εις τα βαΐα.
[12] Αγίου Αθανασίου, «Εκ του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου εις το Πορεύεσθε εις την κατέναντι κώμην…», PG 28,1028, σελ. 205.
[13] Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου, «Οι Δεσποτικές Εορτές», έκδοση Α’ 1995, σελ. 206.
[14] Πρωτοπρεσβυτέρου Αλεξάνδρου Σμέμαν, Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Σύντομη λειτουργική εξήγηση των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας, έκδοση Ακρίτας, 1990.

Το Σάββατο του Λαζάρου αποκαλύπτει τον Εχθρό, το Θάνατο

 

ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ: Το Σάββατο του Λαζάρου, από λειτουργικής πλευράς, είναι τα προεόρτια της Κυριακής των Βαΐων – της Εισόδου του Κυρίου μας στα Ιεροσόλυμα. Και οι δύο αυτές γιορτές έχουν ένα κοινό θέμα: το θρίαμβο και τη νίκη.

Το Σάββατο του Λαζάρου αποκαλύπτει τον Εχθρό, δηλαδή το Θάνατο · η Κυριακή των Βαΐων προαναγγέλλει το νόημα της νίκης ως θρίαμβο της Βασιλείας του Θεού και ως αποδοχή από τον κόσμο του μόνου Βασιλέως , του Ιησού Χριστού.
Σε όλη τη διάρκεια της επί γης ζωής του Ιησού Χριστού, η σεμνή είσοδός Του στην Αγία Πόλη ήταν το μόνο ορατό σημείο θριάμβου.
Μέχρι αυτή τη μέρα ο Ιησούς έδειχνε επίμονη άρνηση σε κάθε περίπτωση θριάμβου και δόξας Του.
Έξι μέρες όμως πριν το Πάσχα, όχι μόνο δέχτηκε να δοξαστεί, αλλά ο ίδιος προκάλεσε και οργάνωσε αυτή τη δόξα.
Κάνοντας αυτό που προανήγγειλε ο προφήτης Ζαχαρίας: «ιδού ο Βασιλεύς σου έρχεται σοι… πραύς και επιβεβηπώς επί υποζύγιον και πώλον νέον» (Ζαχ. 9, 9), φανέρωσε ότι ήθελε να επιδοκιμαστεί και να αναγνωριστεί ως Μεσσίας, Βασιλέας και Λυτρωτής του Ισραήλ.

Σάββατο του Λαζάρου-ευαγγελικές περικοπές

Οι Ευαγγελικές περικοπές τονίζουν όλα αυτά τα μεσσιανικά στοιχεία, δηλαδή τους κλάδους των βαΐων και τα Ωσαννά, τις επευφημίες για τον Ιησού Χριστό ότι είναι ο Υιός του Δαυίδ και Βασιλέας του Ισραήλ.
Η ιστορία του Ισραήλ τώρα ολοκληρώνεται, φτάνει στο τέλος της, αυτό εξ άλλου είναι και το νόημα αυτού του γεγονότος, της αγγελίας της Βασιλείας του Θεού.
Για την εκπλήρωση του σκοπού αυτής της ιστορίας έπρεπε να αναγγελθεί και να προετοιμαστεί η Βασιλεία του Θεού, η έλευση του Μεσσία.
Και τώρα εκπληρώθηκε, γιατί ο Βασιλέας εισέρχεται στην Αγία Πόλη Του και όλες οι προφητείες και o ι προσδοκίες βρίσκουν την εκπλήρωση τους στο Πρόσωπο Του. Ο Χριστός εγκαθιστά τη Βασιλεία Του επί της γης.
Την Κυριακή των Βαΐων θυμόμαστε και τιμάμε αυτό το μέγιστο γεγονός. Κρατώντας κλάδους βαΐων ταυτιζόμαστε με το λαό της Ιερουσαλήμ .
Μαζί τους χαιρετίζουμε τον ταπεινό Κύριο και Βασιλέα ψέλνοντας: «Ωσαννά, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου».
Άραγε ποιο είναι το αληθινό νόημα όλων αυτών σήμερα για μας;

Πρώτα-πρώτα είναι η ομολογία μας ότι ο Χριστός είναι ο Βασιλέας και Κύριός μας

Πολύ συχνά, στην καθημερινή ζωή μας, ξεχνάμε ότι η Βασιλεία του Θεού έχει ήδη εγκατασταθεί στη γη και ότι την ημέρα της βαπτίσεώς μας γίναμε πολίτες αυτής της Βασιλείας και υποσχεθήκαμε η αφοσίωση και η πίστη μας σ’ αυτή να είναι πάνω από κάθε άλλη πίστη μας.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο Χριστός για λίγες ώρες ήταν πραγματικά ο Βασιλέας πάνω στη γη, σ’ αυτό τον κόσμο το δικό μας – για λίγες μόνο ώρες και σε μια συγκεκριμένη πόλη.
Αλλά, όπως στο πρόσωπο του Λαζάρου αναγνωρίσαμε την εικόνα του καθενός από μας, του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά, έτσι και σ’ αυτή την πόλη (την Ιερουσαλήμ) αναγνωρίζουμε το μυστηριακό κέντρο όλου του κόσμου και γενικά ολόκληρης της δημιουργίας.
Γιατί ακριβώς αυτό είναι το βιβλικό νόημα της πόλης Ιερουσαλήμ, είναι δηλαδή το εστιακό σημείο όλης της ιστορίας της σωτηρίας και του λυτρωμού, είναι η Αγία Πόλη της έλευσης του θεού στη γη.
Έτσι λοιπόν η Βασιλεία που εγκαταστάθηκε στην Ιερουσαλήμ είναι μια παγκόσμια Βασιλεία που αγκαλιάζει καθολικά τον άνθρωπο και όλη τη δημιουργία…
Για λίγες ώρες – όμως αυτές οι ώρες ήταν πολύ αποφασιστικός χρόνος – φάνηκε επί της γης η τελική «ώρα του Ιησού», η ώρα της εκπλήρωσης από τον Θεό όλων των υποσχέσεων Του, όλων των αποφάσεων Του.

Ανάσταση του Λαζάρου

Έφτασε στο τέλος όλη η προπαρασκευαστική πορεία που είχε αποκαλυφθεί στην Αγία Γραφή · ήρθε το τέλος όλων όσων ο Θεός έκανε για τον άνθρωπο.
Έτσι αυτή η σύντομη ώρα του επί γης θριάμβου του Χριστού αποκτάει ένα αιώνιο νόημα.
Εισάγει την πραγματικότητα της θείας Βασιλείας στο δικό μας χρόνο, στις δικές μας ώρες.
Αυτή η Βασιλεία δίνει το νόημα στο χρόνο και γίνεται ο απώτερος, ο αιώνιος σκοπός του.
Η Βασιλεία του Θεού αποκαλύφθηκε στον κόσμο τούτο και αυτή την ώρα · η παρουσία της κρίνει και μεταμορφώνει την ανθρώπινη ιστορία.
Όταν, σε κάποια στιγμή της ακολουθίας, την Κυριακή των Βαΐων παίρνουμε από τον ιερέα έναν κλάδο βαΐων, ανανεώνουμε τον όρκο στον Βασιλέα μας, ομολογούμε ότι η Βασιλεία Του δίνει τελικό νόημα και περιεχόμενο στη ζωή μας.
Ομολογούμε ότι το καθετί στη ζωή μας και στον κόσμο ανήκει στον Χριστό και τίποτε δεν μπορεί να αφαιρεθεί από τον μοναδικό, αληθινό Κτήτορά του, γιατί δεν υπάρχει περιοχή της ζωής όπου Εκείνος δεν κυβερνά, δεν σώζει, δεν λυτρώνει.
Διακηρύττουμε την παγκόσμια, την καθολική ευθύνη της Εκκλησίας για την ανθρώπινη ιστορία και επιβεβαιώνουμε την παγκόσμια αποστολή της.
Ξέρουμε, βέβαια, ότι ο Βασιλέας τον οποίο οι Ιουδαίοι ζητωκραύγαζαν τότε και τον οποίο εμείς σήμερα επιδοκιμάζουμε, βρίσκεται στο δρόμο προς το Γολγοθά, προς το Σταυρό και τον τάφο.

Ξέρουμε, επίσης, πως αυτός ο σύντομος θρίαμβος δεν είναι παρά ο πρόλογος της θυσίας Του

Τα κλαδιά στα χέρια μας επιβεβαιώνουν την ετοιμότητα μας και τη διάθεση μας να Τον ακολουθήσουμε σ’ αυτό το δρόμο της θυσίας, και ότι αποδεχόμαστε τη θυσία και την αυταπάρνηση σαν τη μόνη βασιλική οδό προς τη θεία Βασιλεία.
Τελικά αυτοί οι κλάδοι και η όλη γιορτή φανερώνουν την πίστη μας στην τελική νίκη του Χριστού.
Η Βασιλεία του Θεού όμως είναι ακόμα κρυμμένη, ο κόσμος την αγνοεί και ζει σήμερα σαν να μην έχουν συμβεί όλα αυτά τα συγκλονιστικά γεγονότα.
Σνα μην έχει πεθάνει ατό Σταυρό και να μην έχει αναστηθεί ο Θεάνθρωπος.
Εμείς όμως οι χριστιανοί πιστεύουμε στην ερχόμενη Βασιλεία στην όποια ο Θεός είναι «ο τα πάντα πληρών» και ο Χριστός είναι ο μόνος Βασιλέας.

Σάββατο του Λαζάρου

Στις ακολουθίες της Εκκλησίας μας θυμόμαστε τα γεγονότα του παρελθόντος.
Αλλά όλο το νόημα και η δύναμη της Θείας Λειτουργίας βρίσκεται στο γεγονός ότι μετατρέπει την ανάμνηση σε παρόν, σε παρούσα πραγματικότητα.
Την Κυριακή των Βαΐων αυτή η πραγματικότητα είναι η συμμετοχή μας στα γεγονότα, η ανταπόκριση μας σ’ αυτά, η ίδια η Βασιλεία του θεού. Ο Χριστός δεν μπαίνει πια στα Ιεροσόλυμα θριαμβευτής.
Το έκανε μια φορά και για πάντα. Και δεν χρειάζεται πια «σύμβολα», γιατί δεν πέθανε στο Σταυρό για να μπορούμε εμείς αιώνια να «συμβολίζουμε» τη ζωή Του.
Αλλά ζητάει από μας μια πραγματική, ειλικρινή αποδοχή της Βασιλείας που μας έφερε…
Αν δεν είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε την ιερή υπόσχεση που δώσαμε με το βάπτισμα μας και που ανανεώνουμε κάθε χρόνο την Κυριακή των Βαΐων, αν δεν επιμένουμε να κάνουμε τη Βασιλεία του θεού κανόνα όλης της ζωής μας, μάταια γιορτάζουμε τούτη τη γιορτή και οι κλάδοι των βαΐων που παίρνουμε από την Εκκλησία για το σπίτι μας δεν έχουν κανένα νόημα, είναι άχρηστοι.
π. Αλεξάνδρου Σμέμαν, Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ, Σύντομη λειτουργική εξήγηση των ημερών της Μεγάλης Εβδομάδας. Εκδ. Ακρίτας 1990.

Χαιρετισμοί της Παναγίας 2019: Ολόκληρος ο Ακάθιστος Υμνος

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ Κοντάκιον. 

Ήχος πλ. δ’. Το προσταχθέν μυστικώς λαβών εν γνώσει, εν τη σκηνή του Ιωσήφ σπουδή επέστη, ο ασώματος λέγων τη Απειρογάμω• ο κλίνας εν καταβάσει τους ουρανούς, χωρειται αναλλοιώτως όλος εν σοι• Ον και βλέπων εν μήτρα σου, λαβόντα δούλου μορφήν, εξίσταμαι κραυγάζων σοι• Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.

Έτερον. Ήχος ο αυτός.
Τη υπερμάχώ στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια,
αναγράφω σοι η πόλις σου, Θεοτόκε•
αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι•
Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.
ΟΙ ΟΙΚΟΙ
[Ακροστιχίς: κατ’ αλφάβητον]
Άγγελος πρωτοστάτης,
ουρανόθεν επέμφθη,
ειπείν τη Θεοτόκω το Χαίρε•
και συν τη ασωμάτω φωνή,
σωματούμενόν σε θεωρών, Κύριε,
εξίστατο και ίστατο,
κραυγάζων προς Αυτήν τοιαύτα•
Χαίρε, δ’ ης η χαρά εκλάμψει,
χαίρε, δι’ ης η αρά εκλείψει.
Χαίρε, του πεσόντος Αδάμ η ανάκλησις,
χαίρε, των δακρύων της Εύας η λύτρωσις.
Χαίρε, ύψος δυσανάβατον αθρωπίνοις λογισμοίς,
χαίρε, βάθος δυσθεώρητον και αγγέλων οφθαλμοίς.
Χαίρε, ότι υπάρχεις Βασιλέως καθέδρα,
χαίρε, ότι βαστάζεις τον βαστάζοντα πάντα.
Χαίρε, αστήρ εμφαίνων τον ήλιον,
χαίρε, γαστήρ ενθέου σαρκώσεως.
Χαίρε, δι’ ης νεουργείται η κτίσις,
χαίρε, δι’ ης βρεφουργείται ο Κτίστης.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Βλέπουσα η Αγία,
εαυτήν εν αγνεία,
φησί τω Γαβριήλ θαρσαλέως•
το παράδοξόν σου της φωνής,
δυσπαράδεκτόν μου τη ψυχή φαίνεται•
ασπόρου γαρ συλλήψεως,
την κύησιν πως λέγεις κράζων•
Αλληλούια.
Γνώσιν άγνωστον γνώναι,
η Παρθένος ζητούσα,
εβόησε προς τον λειτουργούντα•
εκ λαγόνων αγνών,
υίον πως έσται τεχθήναι δυνατόν;
λέξον μοι.
Προς ην εκείνος έφησεν εν φόβω,
πλην κραυγάζων ούτω•
Χαίρε, βουλής απορρήτου μύστις,
χαίρε, σιγής δεομένων πίστις.
Χαίρε, των θαυμάτων Χριστού το προοίμιον,
χαίρε, των δογμάτων αυτού το κεφάλαιον.
Χαίρε, κλίμαξ επουράνιε, δι’ ης κατέβη ο Θεός,
χαίρε, γέφυρα μετάγουσα από γης προς ουρανόν.
Χαίρε, το των Αγγέλων πολυθρύλητον θαύμα,
χαίρε, το των δαιμόνων πολυθρήνητον τραύμα.
Χαίρε, το φως αρρήτως γεννήσασα,
χαίρε, το πως μηδένα διδάξασα.
Χαίρε, σοφών υπερβαίνουσα γνώσιν,
Χαίρε, πιστών καταυγάζουσα φρένας.
Χαίρε, Νύμφη Ανύμφευτε.
Δύναμις του Υψίστου,
επεσκίασε τότε,
προς σύλληψιν τη Απειρογάμω•
και την εύκαρπον ταύτης νηδύν,
ως αγρόν υπέδειξεν ηδύν άπασι,
τοις θέλουσι θερίζειν σωτηρίαν,
εν τω ψάλλειν ούτως•
Αλληλούια.
Έχουσα θεοδόχον,
η Παρθένος την μήτραν,
ανέδραμε προς την Ελισάβετ.
Το δε βρέφος εκείνης ευθύς επιγνόν,
τον ταύτης ασπασμόν έχαιρε,
και άλμασιν ως άσμασιν,
εβόα προς την Θεοτόκον•
Χαίρε, βλαστού αμάραντου κλήμα,
χαίρε, καρπού ακήρατου κτήμα.
Χαίρε, γεωργόν γεωργούσα φιλάνθρωπον,
χαίρε, φυτουργόν της ζωής ημών φύουσα,
Χαίρε, άρουρα βλαστάνουσα ευφορίαν οικτιρμών,
χαίρε, τράπεζα βαστάζουσα ευθηνίαν ιλασμών.
Χαίρε, ότι λειμώνα της τρυφής αναθάλλεις,
χαίρε, ότι λιμένα των ψυχών ετοιμάζεις.
Χαίρε, δεκτόν πρεσβείας θυμίαμα,
χαίρε, παντός του κόσμου εξίλασμα.
Χαίρε, Θεού προς θνητούς ευδοκία,
χαίρε, θνητών προς Θεόν παρρησία.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ζάλην ένδοθεν έχων,
λογισμών αμφιβόλων,
ο σώφρων Ιωσήφ εταράχθη•
προς την άγαμόν σε θεωρών,
και κλεψίγαμον υπονοών Άμεμπτε•
μαθών δε σου την σύλληψιν,
εκ Πνεύματος Αγίου,
έφη•
Αλληλούια.
Ήκουσαν oι ποιμένες,
των Αγγέλων υμνούντων,
την ένσαρκον Χριστού παρουσίαν•
και δραμόντες ως προς ποιμένα,
θεωρούσι τούτον ως αμνόν άμωμον,
εν γαστρί της Μαρίας βοσκηθέντα,
ην υμνούντες είπον•
Χαίρε, Αμνού και Ποιμένος Μήτερ,
χαίρε, αυλή λογικών προβάτων.
Χαίρε, αοράτων εχθρών αμυντήριον,
χαίρε, Παραδείσου θυρών ανοικτήριον.
Χαίρε, ότι τα ουράνια συναγάλλεται τη γη,
χαίρε, ότι τα επίγεια συγχορεύει ουρανοίς.
Χαίρε, των Αποστόλων το ασίγητον στόμα,
χαίρε, των Αθλοφόρων το ανίκητον θάρσος.
Χαίρε, στερρόν της πίστεως έρεισμα,
χαίρε, λαμπρόν της Χάριτος γνώρισμα.
Χαίρε, δι’ ης εγυμνώθη ο Άδης,
χαίρε, δι’ ης ενεδύθημεν δόξαν.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Θεοδρόμον αστέρα,
θεωρήσαντες Μάγοι,
τη τούτου ηκολούθησαν αίγλη•
και ως λύχνον κρατούντες αυτόν,
δι’ αυτού ηρεύνων κραταιόν Άνακτα,
και φθάσαντες τον άφθαστον,
εχάρησαν αυτώ βοώντες•
Αλληλούια.
Ίδον παίδες Χαλδαίων,
εν χερσί της Παρθένου,
τον πλάσαντα χειρί τους ανθρώπους•
και Δεσπότην νοούντες αυτόν,
ει και δούλου μορφήν έλαβεν,
έσπευσαν τοις δώροις θεραπεύσαι,
και βοήσαι τη Ευλογημένη•
Χαίρε, αστέρος αδύτου Μήτηρ,
χαίρε, αυγή μυστικής ημέρας.
Χαίρε, της απάτης την κάμινον σβέσασα,
χαίρε, της Τριάδος τους μύστας φωτίζουσα.
Χαίρε, τύραννον απάνθρωπον εκβαλούσα της αρχής,
χαίρε, Κύριον φιλάνθρωπον επιδείξασα Χριστόν.
Χαίρε, η της βαρβάρου λυτρουμένη θρησκείας,
χαίρε, η του βορβόρου ρυομένη των έργων.
Χαίρε πυρός προσκύνησιν παύσασα,
χαίρε, φλογός παθών απαλλάττουσα.
Χαίρε, πιστών οδηγέ σωφροσύνης,
χαίρε, πασών γενεών ευφροσύνη.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Κήρυκες θεοφόροι,
γεγονότες οι Μάγοι,
υπέστρεψαν εις την Βαβυλώνα,
εκτελέσαντές σου τον χρησμόν,
και κηρύξαντές σε τον Χριστόν άπασιν,
αφέντες τον Ηρώδην ως ληρώδη,
μη ειδότα ψάλλειν•
Αλληλούια.
Λάμψας εν τη Αιγύπτω,
φωτισμόν αληθείας εδίωξας,
του ψεύδους το σκότος•
τα γαρ είδωλα ταύτης Σωτήρ,
μη ενέγκαντά σου την ισχύν πέπτωκεν,
οι τούτων δε ρυσθέντες,
εβόων προς την Θεοτόκον•
Χαίρε, ανόρθωσις των ανθρώπων,
χαίρε, κατάπτωσις των δαιμόνων.
Χαίρε, την απάτης την πλάνην πατήσασα,
χαίρε, των ειδώλων την δόξαν ελεγξασα.
Χαίρε, θάλασσα ποντίσασα Φαραώ τον νοητόν,
χαίρε, πέτρα η ποτίσασα τους διψώντας την ζωήν.
Χαίρε, πύρινε στύλε οδηγών τους εν σκότει,
χαίρε, σκέπη του κόσμου πλατυτέρα νεφέλης.
Χαίρε, τροφή του μάνα διάδοχε,
χαίρε, τρυφής αγίας διάκονε.
Χαίρε, η γη της επαγγελίας,
χαίρε, εξ ης ρέει μέλι και γάλα.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Μέλλοντος Συμεώνος,
του παρόντος αιώνος,
μεθίστασθαι του απατεώνος,
επεδόθης ως βρέφος αυτώ,
αλλ’ εγνώσθης τούτω και Θεός τέλειος•
διόπερ εξεπλάγη σου την άρρητον σοφίαν,
κράζων•
Αλληλούια.
Νέαν έδειξε κτίσιν,
εμφανίσας ο Κτίστης,
ημίν τοις υπ’ αυτού γενομένοις•
εξ ασπόρου βλαστήσας γαστρός,
και φυλάξας ταύτην,
ώσπερ ην άφθορον,
ίνα το θαύμα βλέποντες,
υμνήσωμεν αυτήν βοώντες•
Χαίρε, το άνθος της αφθαρσίας,
χαίρε, το στέφος της εγκρατείας.
Χαίρε, αναστάσεως τύπον εκλάμπουσα,
χαίρε, των Αγγέλων τον βίον εμφαίνουσα.
Χαίρε, δένδρον αγλαόκαρπον, εξ ου τρέφονται πιστοί,
χαίρε, ξύλον ευσκιόφυλλον, υφ’ ου σκέπονται πολλοί.
Χαίρε, κυοφορούσα οδηγόν πλανωμένοις,
χαίρε, απογεννώσα λυτρωτήν αιχμαλώτοις.
Χαίρε, Κριτού δικαίου δυσώπησις,
χαίρε, πολλών πταιόντων συγχώρησις.
Χαίρε, στολή των γυμνών παρρησίας,
χαίρε, στοργή πάντα πόθον νικώσα.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Ξένον τόκον ιδόντες,
ξενωθώμεν του κόσμου, τον νούν εις ουρανόν μεταθέντες•
διά τούτο γαρ ο υψηλός Θεός,
επί γης εφάνη ταπεινός άνθρωπος•
βουλόμενος ελκύσαι προς το ύψος,
τους αυτώ βοώντας•
Αλληλούια.
Όλως ην εν τοις κάτω,
και των άνω ουδόλως απήν,
ο απερίγραπτος Λόγος•
συγκατάβασις γαρ θεική,
ου μετάβασις τοπική γέγονε,
και τόκος εκ Παρθένου θεολήπτου,
ακουούσης ταύτα•
Χαίρε, Θεού αχωρήτου χώρα,
χαίρε, σεπτού μυστηρίου θύρα.
Χαίρε, των απίστων αμφίβολον άκουσμα,
χαίρε, των πιστών αναμφίβολον καύχημα.
Χαίρε, όχημα πανάγιον του επί των Χερουβείμ,
χαίρε, οίκημα πανάριστον του επί των Σεραφείμ.
Χαίρε, η ταναντία εις ταυτό αγαγούσα,
χαίρε, η παρθενίαν και λοχείαν ζευγνύσα.
Χαίρε, δι’ ης ελύθη παράβασις,
χαίρε, δι’ ης ηνοίχθη παράδεισος.
Χαίρε, η κλείς της Χριστού βασιλείας,
χαίρε, ελπίς αγαθών αιωνίων.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Πάσα φύσις Αγγέλων,
κατεπλάγη το μέγα,
της σης ενανθρωπήσεως έργον•
τον απρόσιτον γαρ ως Θεόν,
εθεώρει πάσι προσιτόν άνθρωπον,
ημίν μεν συνδιάγοντα,
ακούοντα δε παρά πάντων ούτως•
Αλληλούια.
Ρήτορας πολυφθόγγους,
ως ιχθύας αφώνους,
ορώμεν επί σοι Θεοτόκε•
απορούσι γαρ λέγειν,
το πως και Παρθένος μένεις,
και τεκείν ίσχυσας•
ημείς δε το μυστήριο ν θαυμάζοντες,
πιστώς βοώμεν•
Χαίρε, σοφίας Θεού δοχείον,
χαίρε, προνοίας αυτού ταμείον.
Χαίρε, φιλοσόφους ασόφους δεικνύουσα,
χαίρε, τεχνολόγους αλόγους ελέγχουσα.
Χαίρε, ότί εμωράνθησαν οι δεινοί συζητηταί,
χαίρε, ότι εμαράνθησαν οι των μύθων ποιηταί.
Χαίρε, των Αθηναίων τας πλοκάς διασπώσα,
χαίρε, των αλιέων τας σαγήνας πληρούσα.
Χαίρε, βυθού αγνοίας εξέλκουσα,
χαίρε, πολλούς εν γνώσει φωτίζουσα.
Χαίρε, ολκάς των θελόντων σωθήναι,
χαίρε, λιμήν των του βίου πλωτήρων.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Σώσαι θέλων τον κόσμον,
ο των όλων κοσμήτωρ,
προς τούτον αυτεπάγγελτος ήλθε•
και ποιμήν υπάρχων ως Θεός,
δι’ ημάς εφάνη καθ’ ημάς άνθρωπος•
ομοίω γαρ το όμοιον καλέσας,
ως Θεός ακούει•
Αλληλούια.
Τείχος ει των παρθένων,
Θεοτόκε Παρθένε,
και πάντων των εις σε προστρεχόντων.
Ο γαρ του ουρανού και της γης,
κατεσκεύασέ σε ποιητής, Άχραντε,
οικήσας εν τη μήτρα σου,
και πάντας σοι προσφωνείν διδάξας•
Χαίρε, η στήλη της παρθενίας,
χαίρε, η πύλη της σωτήριας.
Χαίρε, αρχηγέ νοητής αναπλάσεως,
χαίρε, χορηγέ θεικής αγαθότητος.
Χαίρε, συ γαρ ανεγέννησας τους συλληφθέντας αισχρώς,
χαίρε, συ γαρ ενουθέτησας τους συληθέντας τον νούν.
Χαίρε, η τον φθορέα των φρενών καταργούσα,
χαίρε, η τον σπορέα της αγνείας τεκούσα.
Χαίρε, παστάς ασπόρου νυμφεύσεως,
χαίρε, πιστούς Κυρίω αρμόζουσα.
Χαίρε, καλή κουροτρόφε παρθένων,
χαίρε, ψυχών νυμφοστόλε αγίων.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.

Ύμνος άπας ηττάται,
συνεκτείνεσθαι σπεύδων,
τω πλήθει των πολλών οικτιρμών σου•
ισαρίθμους γαρ τη ψάμμω ωδάς,
αν προσφέρωμέν σοι, Βασιλεύ άγιε,
ουδέν τελούμεν άξιον,
ων δέδωκας ημίν τοις σοι βοώσιν•
Αλληλούια.
Φωτοδόχον λαμπάδα,
τοις εν σκότει φανείσαν,
ορώμεν την αγίαν Παρθένον•
το γαρ άυλον άπτουσα φως,
οδηγεί προς γνώσιν θεικήν άπαντας,
αυγή τον νούν φωτίζουσα,
κραυγή δε τιμωμένη ταύτα•
Χαίρε, ακτίς νοητού ηλίου,
χαίρε, βολίς του αδύτου φέγγους.
Χαίρε, αστραπή τας ψυχάς καταλάμπουσα,
χαίρε, ως βροντή τους εχθρούς καταπλήττουσα.
Χαίρε, ότι τον πολύφωτον ανατέλλεις φωτισμόν,
Χαίρε, ότι τον πολύρρυτον αναβλύζεις ποταμόν.
Χαίρε, της κολυμβήθρας ζωγραφούσα τον τύπον,
χαίρε, της αμαρτίας αναιρούσα τον ρύπον.
Χαίρε, λουτήρ έκπλυνων συνείδησιν,
χαίρε, κρατήρ κιρνών αγαλλίασιν.
Χαίρε, οσμή της Χριστού ευωδίας,
χαίρε, ζωή μυστικής ευωχίας.
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.
Χάριν δούναι θελήσας,
οφλημάτων αρχαίων,
ο πάντων χρεωλύτης ανθρώπων,
επεδήμησε δι’εαυτού,
προς τους αποδήμους της αυτού Χάριτος•
και σχίσας το χειρόγραφον,
ακούει παρά πάντων ούτως•
Αλληλούια.
Ψάλλοντές σου τὸν τόκον,
ἀνυμνοῦμέν σε πάντες,
ὡς ἔμψυχον ναόν, Θεοτόκε.
Ἐν τῇ σῇ γὰρ οὶκήσας γαστρί,
ὁ συνέχων πάντα τῇ χειρὶ Κύριος,
ἡγίασεν, ἐδόξασεν, ἐδίδαξε βοᾶν σοὶ πάντας•
Χαῖρε, σκηνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου,
χαῖρε, Ἁγία ἁγίων μείζων.
Χαῖρε, κιβωτὲ χρυσωθεῖσα τῷ Πνεύματι,
χαῖρε, θησαυρὲ τῆς ζωῆς ἀδαπάνητε.
Χαῖρε, τίμιον διάδημα βασιλέων εὐσεβῶν,
χαῖρε, καύχημα σεβάσμιον ἱερέων εὐλαβῶν.
Χαῖρε, τῆς Ἐκκλησίας ὁ ἀσάλευτος πύργος,
χαῖρε, τῆς Βασιλείας τὸ ἀπόρθητον τεῖχος.
Χαῖρε, δι’ ἧς ἐγείρονται τρόπαια,
χαῖρε, δι’ ἧς ἐχθροὶ καταπίπτουσι.
Χαῖρε, χρωτὸς τοῦ ἐμοῦ θεραπεία,
χαῖρε, ψυχῆς τῆς ἐμῆς σωτηρία.
Χαῖρε, Νύμφη ἀνύμφευτε.
Ὦ πανύμνητε Μῆτερ,
ἡ τεκοῦσα τὸν πάντων ἁγίων,
ἁγιώτατον Λόγον•
δεξαμένη γὰρ τὴν νῦν προσφοράν,
ἀπὸ πάσης ρῦσαι συμφορᾶς ἅπαντας,
καὶ τῆς μελλούσης λύτρωσαι κολάσεως,
τοὺς σοὶ βοῶντας•
Ἀλληλούια.
Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ
Τη υπερμάχώ στρατηγώ τα νικητήρια,
ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια,
αναγράφω σοι η πόλις σου, Θεοτόκε,
αλλ’ ως έχουσα το κράτος απροσμάχητον,
εκ παντοίων με κινδύνων ελευθέρωσον,
ίνα κράζω σοι,
Χαιρετισμοί
Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε.

Σ’ Εσένα Θεοτόκε, την Υπέρμαχο Στρατηγό,
μ’ ευγνωμοσύνη η Πόλη σου αποδίδει τη νίκη.
Και σου αναπέμπει θερμές ευχαριστίες,
επειδή (με τη δική σου επέμβαση)
λυτρωθήκαμε απ’ τις συμφορές.
Εσύ όμως που η δύναμή σου είναι ακατανίκητη,
ελευθέρωσε κι εμένα από κάθε είδους κινδύνους,
για να σου αναφωνώ:
Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε.

Α ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ: Στις 15 Μαρτίου 2019 είναι οι Α Χαιρετισμοί.

 Οι Χαιρετισμοί, ή αλλιώς και Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., που μιλάει στην Παναγία και της λέει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές. Οι Χαιρετισμοί εμπερικλείουν σε ποιητική μορφή, με πανέμορφα λόγια, όλες οι βασικές διδασκαλίες της Ορθοδοξίας για το Χριστό, την ενανθρώπισή του, το ρόλο της Παναγίας για τη σωτηρία του ανθρώπου, την αγνότητα και την αγιότητά Της κ.λ.π., αλλά και για τον αγώνα του ανθρώπου για ένωση με το Θεό και τη βοήθεια που ζητάει από το Χριστό και την Παναγία γι” αυτό τον αγώνα.



Ποιητής των Χαιρετισμών είναι μάλλον ο άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ένας από τους μεγαλύτερους ελληνόγλωσσους ποιητές όλων των εποχών. Το ποίημα είναι μελοποιημένο, έχει μουσική και ανήκει στο είδος κλασικής μουσικής του Βυζαντίου που λέγεται «κοντάκιο».

Έχει 24 στροφές «οίκους», οι οποίοι αρχίζουν, με τη σειρά, από τα 24 γράμματα της αλφαβήτου.

Πολύ όμορφοι Χαιρετισμοί έχουν γραφτεί και για πολλούς άλλους αγίους, αλλά οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους άλλους που έχουν γραφτεί μετά.

Τον 7ο αιώνα, όταν ο λαός της Κωνσταντινούπολης σώθηκε από την επίθεση των Αβάρων μετά από παρέμβαση της Παναγίας, όλοι έψαλλαν στην Αγία Σοφία τον Ακάθιστο Ύμνο όρθιοι, εξ’ ου και το όνομά του. Τότε, μάλλον, γράφτηκε το πασίγνωστο αρχικό τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ».

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ψάλλει τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή βράδυ, τις πρώτες 5 εβδομάδες της Μεγάλης Σαρακοστής.

Για την ακρίβεια, κόβουμε τους Χαιρετισμούς σε 4 κομμάτια, λέγονται «4 στάσεις» και λέμε από ένα κάθε Παρασκευή, ενώ την 5η Παρασκευή λέγεται ολόκληρο το έργο.

Τους Χαιρετισμούς τους απαγγέλλει με τη μουσική τους ο ιερέας.

Πριν απ” αυτό, οι ψάλτες έχουν ψάλει ένα άλλο περίφημο μουσικό και ποιητικό έργο, που λέγεται «κανόνας των Χαιρετισμών» (οι κανόνες είναι ένα άλλο είδος βυζαντινής κλασικής μουσικής) και δημιουργός του είναι ένας ακόμη κορυφαίος ποιητής και μουσικός του Βυζαντίου, ο άγιος Ιωσήφ ο Υμνογράφος.

Χαιρετισμοί και προσευχή

Πολλοί ορθόδοξοι χριστιανοί μέσα στους αιώνες (και σήμερα) συνηθίζουν να διαβάζουν τους Χαιρετισμούς κάθε βράδυ, πριν κοιμηθούν, αντί για άλλη προσευχή.

Από τις πολλές φορές, συχνά τους μαθαίνουν απ έξω.

Η συνήθεια αυτή είναι πολύ ωραία και σωστή, αφού οι ορθόδοξοι προτιμούμε να προσευχόμαστε με τις προσευχές της Εκκλησίας, παρά με προσευχές που δημιουργούμε εκείνη τη στιγμή (αν και λέμε στο Θεό και τέτοιες, αυτοσχέδιες, προσευχές).

Ένας λόγος είναι ότι έτσι ο νους μας ξεκουράζεται και μπορεί να γίνει η προσευχή κυρίως με την καρδιά, δηλ. να στραφούμε ψυχικά προς το Θεό, χωρίς να απασχολούμαστε με το να φτιάξουμε εκείνη την ώρα τα λόγια που θα του πούμε. Και φυσικά, όταν διαβάζουμε μια προσευχή από βιβλίο (π.χ. τους Χαιρετισμούς ή ένα παρακλητικό κανόνα), ξέρουμε τι ακριβώς θέλουμε να πούμε στην Παναγία, στο Θεό ή σε έναν άγιο – κι εκείνος επίσης το ξέρει (ακόμα κι αν εμείς δεν ξέρουμε τι θέλουμε να του πούμε, εκείνος ξέρει τι υπάρχει στην καρδιά μας και, καθώς στρεφόμαστε προς αυτόν πνευματικά μέσω της προσευχής που διαβάζουμε, είναι σα να του το λέμε).

πηγη

Ψυχοσάββατο αύριο να μην ξεχάσω…

Ψυχοσάββατο. Μέρα ξεχασμένη για τους πολλούς του κόσμου. Ο θάνατος είναι άλλωστε για τη νοοτροπία της εποχής μας το τέρμα. Οι κεκοιμημένοι μάς πονούν, αλλά πρέπει να ζήσουμε. Να προχωρήσουμε.
Και το μνημόσυνο είναι μόνο ατομική υπόθεση. Όταν συμπληρώνονται οι μέρες, οι σαράντα, ο χρόνος, θυμόμαστε.
Πάμε στο ναό. Έρχονται και όσοι μας αγαπούν και όσοι αγαπούσαν τον κεκοιμημένο. Και φτάνει. Γιατί άραγε όλοι μαζί, να έχουμε δύο ημέρες το χρόνο στις οποίες να θυμόμαστε πάντας τους κεκοιμημένους.
Έτσι δεόμεθα υπέρ μακαρίας μνήμης και αιωνίου αναπαύσεως πάντων των απ’ αιώνος κεκοιμημένων ορθοδόξων χριστιανών, βασιλέων, πατριαρχών, αρχιερέων, ιερέων, ιερομονάχων, μοναχών, γονέων, προγονέων, πάππων, προπάππων, διδασκάλων, αναδόχων ημών εν τη πίστει…
Κι όμως. Στο ψυχοχάρτι του Σαββάτου των Απόκρεω, πριν την Κυριακή της ανάμνησης ότι θα έρθει η τελευταία Κρίση, όπως και το Σάββατο πριν την Πεντηκοστή, πριν την Κυριακή του ξεκινήματος της παρουσίας της Εκκλησίας στον κόσμο, αποτυπώνεται όχι μόνο η μνήμη, αλλά και η ελπίδα. Μνήμη ότι οι αγαπημένοι μας ουκ απέθανον αλλά κοιμώνται.
Μνήμη ότι η αγάπη δεν νικήθηκε από το θάνατο. Ότι μπορεί ένα κομμάτι μας να έφυγε μαζί του, να τάφηκε στο χώμα, κι όχι μόνο από όσους γνωρίσαμε, αλλά και από όλους όσους έζησαν πολύ πριν από εμάς, απ’ αιώνος, όμως τίποτε δεν τελείωσε.
Επειδή Χριστός Ανέστη ο θάνατος εσκυλεύθη. Επειδή Χριστός Ανέστη θα βρεθούμε ξανά με όλους όσους προηγήθηκαν.
Κοντά στον Θεό των πνευμάτων και πάσης σαρκός. Εν τόπω φωτεινώ και χλοερώ και αναψύξεως. Και δεν θα είναι η συνάντησή μας μόνο εν πνεύματι. Δικό μας και δικό τους. Θα έρθει η ώρα που το σώμα τους και το δικό μας θα βγούνε από τις κρύπτες του θανάτου.
Και θα ενωθεί η συμφυΐα, σε έναν τρόπο αιώνιο και χωρίς μετατροπή. Όπου ο έσχατος εχθρός θα καταργηθεί. Και θα είναι η ύπαρξη συνάντηση με το Φως και την γλυκύτητα της ωραιότητος του προσώπου του Χριστού και των Αγίων Του.

Η Εκκλησία που δεν θα είναι μόνο μια πρόσκληση ένταξης στο σώμα του Χριστού, αλλά το ίδιο το Σώμα από το οποίο δεν θα χρειαστεί να περιμένουμε.
Προγευόμαστε αυτή την χαρά να είμαστε μέλη του Σώματος κάθε φορά που τελούμε την Θεία Λειτουργία. Αυτήν στην οποία πιστεύουμε και ζούμε το διαρκές παρόν της Βασιλείας του Θεού. Της συνάντησης ζώντων και κεκοιμημένων, αγίων και αμαρτωλών, μελίσματος και μη διαίρεσης, βρώσεως και μη δαπανήσεως εν τω Χριστώ. Μόνο που τα δύο αυτά Σάββατα νιώθουμε τους κεκοιμημένους πιο κοντά μας. Γιατί δεν είμαστε μόνο εμείς που έχουμε να θυμόμαστε. Αλλά όλο το σώμα του Χριστού. Και η μνημόνευση των ονομάτων, μακρόσυρτη υπό τον ήχο του «Κύριε ελέησον», μάς υπενθυμίζει ότι η αγάπη δεν είναι μόνο για τους οικείους και συγγενείς, αλλά για όλους που εν Χριστώ γίνονται οι κατεξοχήν οικείοι μας. Οι αδελφοί μας.
Ας βρεθούμε το απόγευμα της Παρασκευής και το πρωί του Σαββάτου στο ναό της γειτονιάς μας. Μεγαλύτεροι και μικρότεροι. Πρέπει να ζήσουμε, αυτό είναι δεδομένο. Έτσι κι αλλιώς ο θάνατος για μας δεν είναι τέρμα, αλλά μια στάση και ένα πέρασμα, ένα Πάσχα. Τη στάση την περνάμε μόνοι μας, ακόμη κι αν έχουμε την ώρα του θανάτου κοντά μας αυτούς που μας αγαπούνε. Ο θάνατος είναι η προσωπική μας έξοδος, στην οποία κανείς δεν μπορεί να βοηθήσει, να καταλάβει, να συντροφεύσει. Μία ροπή όμως είναι η στάση. Και μπαίνουμε στο πέρασμα της ανάστασης. Συντροφευμένοι από όσους έχουν προηγηθεί και πρωτίστως όσους αγάπησαν το Θεό και τον άνθρωπο. Κι αυτοί θα μας οδηγήσουν στο να αναγνωρίσουμε Εκείνον που θανάτω τον θάνατον επάτησε. Ας Τον παρακαλέσουμε λοιπόν. Και των κεκοιμημένων μνημόνευσον Σωτήρ μου, εν δόξη όταν έλθης. Των δικών μας και όλων των ανθρώπων. Να συναντιόμαστε στην αγάπη Σου!

Το γνωρίζατε; Γιατί μας φανερώνει πράγματα ο Άγιος Φανούριος;

                                                


Το γνωρίζατε; Γιατί μας φανερώνει πράγματα ο Άγιος Φανούριος;
27 Αυγούστου, του Αγίου Φανουρίου και πρέπει να φτιάξουμε μία φανουρόπιτα.

Πώς έγινε όμως αυτή η σύνδεση του Αγίου με τα χαμένα αντικείμενα;
Η πίτα του Αγίου Φανουρίου είναι μια νηστίσιμη πίτα που φτιάχνεται στην μνήμη του Αγίου (27/08) και προσφέρεται στους πιστούς ως ευλογία.
Συνήθως η Φανουρόπιτα παρασκευάζεται με επτά ή εννιά υλικά!
Σίγουρα είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από μια ευλαβική χειρονομία των πιστών (κυρίως από το γυναικείο φύλλο και το όνομα του έχει συνδεθεί με την εύρεση απολεσθέντων αντικειμένων αλλά και προσώπων) και δεν νομίζουμε ότι υποκρύπτει κάτι το αντικανονικό ή το άσχημο. Άλλωστε αν επρόκειτο για κάτι το οποίο αλλοίωνε την λατρευτική τάξη και ήταν αντίθετο με την εκκλησιαστική μας παράδοση, η εκκλησία είχε τον χρόνο και τον τρόπο να το διορθώσει και να το αποτρέψει.
“Ο νεοφανής Άγιος Φανούριος είναι, στη λαϊκή μας παράδοση, μέγας ευρετής απωλεσθέντων αντικειμένων. Αυτή ακριβώς η ιδιότητα δημιoύργησε το ιδιότυπο λατρευτικό υπόβαθρο της προσφοράς κατά την ημέρα της εορτής του (27 Αυγούστου) εθιμικών άρτων και γλυκισμάτων, τα οποία, αφού ευλογηθούν από τον ιερέα, μοιράζονται στους παρευρισκομένους.

Ο Φανούριος φανερώνει! Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο, όπου κατά την παράδοση βρέθηκε η εικόνα του, όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή “Άγιος Φανούριος”.Παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του. Ο Μητροπολίτης καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου την ημέρα εύρεσής του.
Από τη Ρόδο η λατρεία του εξαπλώθηκε στα κοντινά νησιά και κυρίως στην Κρήτη, όπου υπάρχουν σήμερα τρία σπουδαία μοναστήρια και δεκάδες ναοί στα οποία τιμάται .
Στην προσφορά άρτων και γλυκισμάτων προς τον Άγιο Φανούριο και πιο συγκεκριμένα η Φανουρόπιτα, παρασκευάζεται “για να συγχωρέσει ο Θεός την μάνα του Αγίου” .Η παράδοση που σχηματίστηκε, στην άγνωστη βιογραφία του είναι ότι: η Μητέρα του ήταν αμαρτωλή . Ήταν λέει η παράδοση σκληρή, άπονη και αυστηρή με τους φτωχούς και τους συμπεριφερόταν πολύ σκληρά και απάνθρωπα. Μάλιστα για τον αμετανόητο χαρακτήρα της πήγε στην κόλαση. Προσπάθησε να τη σώσει ο γιος της, αλλά η κακία της δεν τον άφησε.!
Τότε ο Άγιος Φανούριος ζήτησε μια χάρη: Να μην πηγαίνουνε πράμα γι’αυτόν, μόνο για τη μάνα του για να λένε να την συγχωρέσει ο Θεός…”

Οι παραλλαγές της παράδοσης για την αμαρτωλή μητέρα του Αγίου Φανουρίου που ακούγονται σ’όλη την Ελλάδα είναι δεκάδες. Ακόμη και ως ειδωλολάτρης που δεν ασπάστηκε το Χριστιανισμό αναφέρεται. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης σημειώνει στο διήγημά του “Γουτού Γουπατού” – χωρίς να αναφέρει τίποτα περισσότερο : “Όσοι επικαλούνται τον Άγιο Φανούριον οφείλουν να λέγουν: Θεός σχωρέσ’ τη μητέρα του Αγίου Φανουρίου. Θεός σχωρέσ’ την.” (Νίκος & Μαρία Ψιλάκη, “Το ψωμί των Ελλήνων και τα γλυκίσματα της λαϊκής μας παράδοσης”)
“Τον Άγιο Φανούριο έκανε αρκετά δημοφιλή η παρήχηση του ονόματός του προς το φαίνω, φανερώνω. Είναι ο Άγιος που φανερώνει τα χαμένα ζώα ή πράγματα κ.α. Εννοείται ότι το αίτημα συνοδεύεται και με ορισμένα τάματα. Π.χ. οι άνθρωποι όταν έχουν πράγμα χαμένο τάζουν: Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ μου το… και θα σου κάνω μια Φανουρόπιτα για την ψυχή της μάνα σου! Ύστερα βρίσκουν αυτό που έχασαν . Τότε κάνουν μια Φανουρόπιτα και τη μοιράζουν στον κόσμο λέγοντας: “Πάρτε να σ’χωρέστε” (δηλαδή τη μάνα του Αγίου).
“Για τον Άγιο Φανούριο ο λαός μας λέει πολλά. “Είναι ο Άγιος”, λένε “που φανερώνει τα κλεμμένα ζα και τα χαμένα πράγματα”. Σε άλλους τους φανερώνει τον καλό δρόμο. “Του φέγγει”, λέει ο λαός για κάποιον που πάει καλά στην ζωή του. “Του φέγγει ο Άγιος Φανούριος”. Γι’αυτό στις εικόνες παριστάνεται να κρατάει στο χέρι κερί αναμμένο και να φωτίζει. ” (Βασίλη Λαμνάτου, “Οι μήνες στην αγροτική και ποιμενική ζωή του λαού μας”)

“Στην Κύπρο, στην Κρήτη και σε άλλες περιοχές, ο Άγιος μπορεί να φανερώσει στην κάθε ανύπαντρη κοπέλα το μέλλοντα σύζυγό της! “Οι ανύπαντρες κοπέλες που θέλουν να παντρευτούν ετοιμάζουν φανουρόπιτα για να φανερωθεί ο υποψήφιος γαμπρός”.
Στη Σκιάθο “πίτα στον Άγιο τάζουν και οι γυναίκες που τον παρακάλεσαν να τους φανερώσει το γαμπρό που θα κάμουν στην κόρη τους”.
Στη Φλώρινα, η φανουρόπιτα (που την πάνε οι ελεύθερες κοπέλες στην εκκλησιά) χρησιμοποιείται ως μέσον με ένα κομμάτι που βάζουν κάτω απ’το προσκέφαλο για να τις φανερώσει ο Άγιος στον ύπνο τους το μέλλοντα σύζυγο.
ΠΗΓΗ:orthodoxa-nea.eu

24/2/2019.ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΖ΄ ΛΟΥΚΑ.(Λουκ. ιε´ 11-32) ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ.

Εἶπε ὁ Κύριος τήν παραβολή· κάποιος ἄνθρωπος εἶχε δύο γιούς. ῾Ο μικρότερος ἀπ’ αὐτοὺς εἶπε στὸν πατέρα του· “πατέρα, δῶσε μου τὸ μερίδιο τῆς περιουσίας ποὺ μοῦ ἀναλογεῖ”· κι ἐκεῖνος τοὺς μοίρασε τὴν περιουσία. ῞Υστερα ἀπὸ λίγες μέρες ὁ μικρότερος γιὸς τὰ μάζεψε ὅλα κι ἔφυγε σὲ χώρα μακρινή. ᾿Εκεῖ σκόρπισε τὴν περιουσία του κάνοντας ἄσωτη ζωή. ῞Οταν τὰ ξόδεψε ὅλα, ἔτυχε νὰ πέσει μεγάλη πείνα στὴ χώρα ἐκείνη, καὶ ἄρχισε κι αὐτὸς νὰ στερεῖται. Πῆγε λοιπόν κι ἔγινε ἐργάτης σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς πολίτες ἐκείνης τῆς χώρας, ὁ ὁποῖος τὸν ἔστειλε στὰ χωράφια του νὰ βόσκει χοίρους. ῎Εφτασε στὸ σημεῖο νὰ θέλει νὰ χορτάσει μὲ τὰ ξυλοκέρατα ποὺ ἔτρωγαν οἱ χοῖροι, ἀλλὰ κανένας δὲν τοῦ ἔδινε. Τελικὰ συνῆλθε καὶ εἶπε· “πόσοι ἐργάτες τοῦ πατέρα μου ἔχουν περίσσιο ψωμί, κι ἐγὼ ἐδῶ πεθαίνω τῆς πείνας! Θὰ σηκωθῶ καὶ θὰ πάω στὸν πατέρα μου καὶ θὰ τοῦ πῶ· πατέρα, ἁμάρτησα στὸν Θεὸ καὶ σ’ ἐσένα· δὲν εἶμαι ἄξιος πιὰ νὰ λέγομαι γιός σου· κάνε με σὰν ἕναν ἀπὸ τοὺς ἐργάτες σου”. Σηκώθηκε, λοιπόν, καὶ ξεκίνησε νὰ πάει στὸν πατέρα του.
᾿Ενῶ ἦταν ἀκόμη μακριά, τὸν εἶδε ὁ πατέρας του, τὸν σπλαχνίστηκε, ἔτρεξε, τὸν ἀγκάλιασε σφιχτὰ καὶ τὸν καταφιλοῦσε. Τότε ὁ γιός του τοῦ εἶπε· “πατέρα, ἁμάρτησα στὸν Θεὸ καὶ σ’ ἐσένα καὶ δὲν ἀξίζω νὰ λέγομαι παιδί σου”. ῾Ο πατέρας ὅμως γύρισε στοὺς δούλους του καὶ τοὺς διέταξε· “βγάλτε γρήγορα τὴν καλύτερη στολὴ καὶ ντύστε τον· φορέστε του δαχτυλίδι στὸ χέρι καὶ δῶστε του ὑποδήματα. Φέρτε τὸ σιτευτὸ μοσχάρι καὶ σφάξτε το νὰ φᾶμε καὶ νὰ εὐφρανθοῦμε, γιατὶ αὐτὸς ὁ γιός μου ἦταν νεκρὸς καὶ ἀναστήθηκε, ἦταν χαμένος καὶ βρέθηκε”. ῎Ετσι ἄρχισαν νὰ εὐφραίνονται.
῾Ο μεγαλύτερος γιός του βρισκόταν στὸ χωράφι· καὶ καθὼς ἐρχόταν καὶ πλησίαζε στὸ σπίτι, ἄκουσε μουσικὲς καὶ χορούς. Φώναξε, λοιπόν, ἕναν ἀπὸ τοὺς ὑπηρέτες καὶ ρώτησε νὰ μάθει τί συμβαίνει. ᾿Εκεῖνος τοῦ εἶπε· “γύρισε ὁ ἀδελφός σου, κι ὁ πατέρας σου ἔσφαξε τὸ σιτευτὸ μοσχάρι, γιατὶ τοῦ ἦρθε πίσω γερός”. Αὐτὸς τότε θύμωσε καὶ δὲν ἤθελε νὰ μπεῖ μέσα. ῾Ο πατέρας του βγῆκε καὶ τὸν παρακαλοῦσε, ἐκεῖνος ὅμως τοῦ ἀποκρίθηκε· “ἐγὼ τόσα χρόνια σοῦ δουλεύω καὶ ποτὲ δὲν παράκουσα καμιὰ ἐντολή σου· κι ὅμως σ’ ἐμένα δὲν ἔδωσες ποτὲ ἕνα κατσίκι γιὰ νὰ εὐφρανθῶ μὲ τοὺς φίλους μου. ῞Οταν ὅμως ἦρθε αὐτὸς ὁ γιός σου, ποὺ κατασπατάλησε τὴν περιουσία σου μὲ πόρνες, ἔσφαξες γιὰ χάρη του τὸ σιτευτὸ μοσχάρι”. Κι ὁ πατέρας του τοῦ ἀπάντησε· “παιδί μου, ἐσὺ εἶσαι πάντοτε μαζί μου κι ὅ,τι εἶναι δικό μου εἶναι καὶ δικό σου. ῎Επρεπε ὅμως νὰ εὐφρανθοῦμε καὶ νὰ χαροῦμε, γιατὶ ὁ ἀδελφός σου αὐτὸς ἦταν νεκρὸς κι ἀναστήθηκε, ἦταν χαμένος καὶ βρέθηκε”.

Θεοφάνεια ή Φώτα

Θεοφάνεια ή Φώτα. Από τις μεγάλες γιορτές του ελληνορθόδοξου εορτολογίου...

Χαρούμενα, θριαμβευτικά και ελπιδοφόρα, κλείνουν το Δωδεκαήμερο, που «άνοιξε» την παραμονή των Χριστουγέννων.

Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια η γιορτή αυτή κάλυπτε μαζί τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά.

Καθόλη τη διάρκεια του τριημέρου των Φώτων (Αγιασμού, Θεοφάνια, Αγίου Ιωάννη) γιορτάζεται και μία υπολανθάνουσα λατρεία προς το νερό. Τα νερά θεωρούνται παντού αγιασμένα. Κανείς πια δεισιδαιμονικός φόβος από τις νύχτες και τα ξωτικά του χειμώνα.

Κατά τα Θεοφάνια φανερώθηκε η τριαδικότητα του Θεού, η Αγία Τριάδα. Λέγονται όμως και «Φώτα», γιατί κατά τα πρώτα χριστιανικά χρόνια, την παραμονή των Θεοφανίων βαπτίζονταν οι οπαδοί της νέας θρησκείας. Η αναζήτηση της καθάρσεως από τον άνθρωπο αντικατοπτρίζεται ακόμη και στις αρχαίες θρησκείες.

Αυτή τη μέρα ξεκινά και η αντίστροφη μέτρηση για τους καλικάντζαρους. Στις 5 Ιανουαρίου, παραμονή των Θεοφανίων, τα αερικά, τα παγανά, οι καλκάδες, οι γνωστοί σε όλους μας καλικάντζαροι, που έκαναν την εμφάνισή τους στον επάνω κόσμο με την αρχή του Δωδεκαήμερου, εγκαταλείπουν τις εγκόσμιες αταξίες τους και ξαναγυρίζουν στο αιώνιο έργο τους: Να κόψουν το δέντρο, που κρατάει τον κόσμο, ώστε να γκρεμιστεί και να χαθεί, για να εκδικηθούν τους ανθρώπους.

Το τριήμερο ξεκινά με τον εκκλησιασμό των χριστιανών το πρωί της παραμονής των Θεοφανείων. Στους Ιερούς ναούς ψάλλεται η ακολουθία των «Μεγάλων Ωρών» και κατόπιν λαμβάνει χώρα ο «Μεγάλος Αγιασμός» που την ημέρα αυτή τελείται μέσα στον ναό. Οι πιστοί, αφού πάρουν αγιασμό και αντίδωρο, θα γυρίσουν στα σπίτια τους. Εκεί, οι νοικοκυρές θα ετοιμάσουν το νηστίσιμο φαγητό για το μεσημέρι και τα παιδιά θα ξεχυθούν στα σπίτια για να ψάλουν τα κάλαντα των Θεοφανείων:

«Σήμερα τα φώτα κι ο φωτισμός,

η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός.

Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό,

κάθετ’ η κυρά μας η Παναγιά.

Όργανο βαστάει, κερί κρατεί,

και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.

Αϊ-Γιάννη αφέντη και βαπτιστή,

βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί.

Ν’ ανεβώ επάνω στον ουρανούς,

να μαζέψω ρόδα και λίβανους».

Τα έθιμα της ημέρας τελειώνουν αργά το βράδυ και τα μεσάνυχτα πιστεύεται ότι ανοίγουν οι ουρανοί. Την ώρα εκείνη, λέει η παράδοση, όποιος ευχηθεί κάτι με όλη του την καρδιά, θα πραγματοποιηθεί.

Η μέρα των Θεοφανίων ξεκινά με τον εκκλησιασμό των πιστών. Στους ναούς ψάλλεται, όπως και την προηγουμένη, η ακολουθία των «Μεγάλων Ωρών». Ακολούθως, ο Ιερέας και οι πιστοί θα βγουν από τον ναό και θα κατευθυνθούν στο σημείο, όπου θα γίνει η «κατάδυση του Σταυρού». Το σημείο αυτό είναι κάποιο λιμάνι, ποτάμι, πηγάδι, δεξαμενή ή απλά μια εξέδρα στο προαύλιο της εκκλησίας πάνω στην οποία, σε ειδικό σκεύος, θα γίνει η τελετή. Οι καμπάνες σημαίνουν χαρμόσυνα και ο Ιερέας ρίχνοντας τον σταυρό στο νερό ψάλλει το «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένου σου, Κύριε»

Λευκά περιστέρια ελευθερώνονται και πετούν στον ουρανό, ενώ, όπου υπάρχει αυτή η δυνατότητα, πέφτουν στα νερά οι «βουτηχτάδες» για να πιάσουν τον σταυρό. Το έθιμο ονομάζεται «πιάσιμο του σταυρού» και εκείνος που θα βρει και θα πιάσει πρώτος τον σταυρό, θεωρείται τυχερός και ευλογημένος.