1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
2 φακελάκια μαγιά
1/2 κ.γλ. αλάτι
2 κ.γλ. ζάχαρη
2 κ.σ. γλυκάνισο
3-4 κομματάκια μαστίχα θρυμματισμένη
1/2 κ.γλ. μαχλέπι σκόνη
λίγο σουσάμι
λίγο βούτυρο και αλεύρι για το ταψί μας
Εκτέλεση
Βράζουμε το γλυκάνισο με δυο φλιτζάνια νερό και κρατάμε το ζουμί. Σε μια λεκάνη ρίχνουμε το αλεύρι και κάνουμε μια λακουβίτσα στο κέντρο. Ρίχνουμε τη μαγιά, το αλάτι και τη ζάχαρη, προσθέτουμε τη μαστίχα και το μαχλέπι και σιγά σιγά το νερό του γλυκάνισου. Ζυμώνουμε απαλά μέχρι να έχουμε μια ζύμη ελαστική, να μην κολλάει στα χέρια. Αν είναι πολύ σφιχτή ίσως χρειαστεί να προσθέσετε λίγο νεράκι ακόμη. Αφήνουμε τη ζύμη μας σε ζεστό μέρος να
φουσκώσει.
Στη συνέχεια βουτυρώνουμε ένα ταψάκι και το αλευρώνουμε τινάζοντας να φύγει η περισσή ποσότητα. Βάζουμε μέσα τη ζύμη μας και με λιγο ζυμάρι που έχουμε κρατήσει φτιάχνουμε δύο κορδόνια τα οποία τοποθετούμε πάνω στο ψωμί σε σχήμα Σταυρού. Στολίζουμε με καρύδια ή αμύγδαλα, πασπαλίζουμε με το σουσάμι και βάζουμε να ψηθεί σε προθερμασμένο φούρνο σους 180 βαθμούς για μια ώρα.
για το γκλασάρισμα:
μέλι
νερό
Χρόνια πολλά! Καλά Χριστούγεννα...
ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ 2
Χριστόψωμο
Η κουλούρα του Χριστού
Υλικά
1 κιλό αλεύρι σκληρό
1 μαγιά ξηρή
1 κουτ. σούπας ζάχαρη
½ κουτ. γλυκού αλάτι
1 κουτ. σούπας γλυκάνισο
1 κουτ. γλυκού μαστίχα κοπανισμένη
4 κουτ. σούπας μέλι
½ φλιτζάνι ελαιόλαδο
2 φλιτζάνια χλιαρό νερό
για τα ζυμαρένια πλουμίδια:
½ κιλό αλεύρι
½ κουτ. γλυκού αλάτι
2 κουτ. σούπας ελαιόλαδο
1 φλιτζάνι χλιαρό νερό
αμύγδαλα ασπρισμένα
γαρύφαλλα ολόκληρα
για το γκλασάρισμα:
μέλι
νερό
Εκτέλεση
Κάθε τόπος στην Ελλάδα έχει το δικό του Χριστόψωμο. Κάποιες οικογένειες το μοιράζονται μεσημέρι ανήμερα της παραμονής των Χριστουγέννων και κάποιες άλλες το βράδυ της παραμονής. Κάποιες νοικοκυρές το κεντούν με ζυμαρένια γράμματα κι άλλες το διακοσμούν με μύγδαλα και καρύδια. Σε όλες τις περιοχές πάντως, η Κουλούρα του Χριστού, όπως λέγεται αλλιώς το Χριστόψωμο, έχει πλουμίδια - σύμβολα της καθημερινότητας και της τοπικής κουλτούρας.
Ξεκινάμε από τη ζύμη. Σε μια λεκάνη κοσκινίζουμε το αλεύρι και βάζουμε μία κουταλιά της σούπας ζάχαρη. Με το γουδοχέρι χτυπάμε στο γουδί τους κρύσταλλους μαστίχας μαζί με λίγο αλάτι και ως "μαστιχόσκονη" τους πασπαλίζουμε πάνω στο αλεύρι. Ρίχνουμε επίσης την ξηρή μαγιά με το γλυκάνισο. Με μια τρυπητή κουτάλα ανακατεύουμε τα ξηρά υλικά της ζύμης, να "πάρουν τον αέρα τους".
Σιγά σιγά ρίχνουμε το χλιαρό νερό, ενώ χτυπάμε με το μίξερ. Προσθέτουμε το μέλι και συνεχίζουμε το χτύπημα. Τέλος, χύνουμε το ελαιόλαδο και δουλεύουμε τη ζύμη για 5 λεπτά σε μέτριες στροφές.
Πασπαλίζουμε τον πάγκο με αλεύρι και αρχίζουμε να δουλεύουμε τη ζύμη με τα χέρια. Φτιάχνουμε μία ζυμαρένια μπάλα και την τοποθετούμε σε μια λαδωμένη λεκάνη, τη σκεπάζουμε και την αφήνουμε να φουσκώσει για 1 - 1,5 ώρα.
Η ζύμη για το στόλισμα θέλει τα δικά της κόλπα. Κοσκινίζουμε το αλεύρι σε ένα μπολ και στην κουρφή του αλευρένιου "βουνού" ανοίγουμε μια τρύπα. Βάζουμε νερό, αλάτι, λάδι και αρχίζουμε να ανακατεύουμε και να ζυμώνουμε με τα χέρια μας, για να δέσουμε τα υλικά. Ζυμώνουμε, ώσπου να «γυαλίσει» η ζύμη και να ξεκολάει άνετα από τα χέρια μας.
Όταν φουσκώσει το Χριστόψωμο το βάζουμε στο λαδωμένο σκεύος που θα ψηθεί.
Παίρνουμε τη ζύμη για τα πλουμίδια, την ανοίγουμε με τον πλάστη, και από εκεί και πέρα επιστρατεύουμε τη φαντασία μας: κόβουμε τη ζύμη σε κορδέλες, την τυλίγουμε, την κόβουμε με το μαχαίρι σε σχήματα, φτιάχνουμε ζωάκια, φυλλαράκια, ό,τι θέλουμε και έχει κάποιο νόημα για τους ανθρώπους με τους οποίους θα μοιραστούμε το ψωμί στο τραπέζι. Ένα είναι σίγουρο: ό,τι διακόσμηση κι αν φτιάξουμε, την κολλάμε πάνω στο Χριστόψωμο, αφού το αλείψουμε αβγό με ένα πινέλο. Αν θέλουμε προσθέτουμε γαρυφαλλάκι ή ξηρούς καρπούς.
Ψήνουμε στο φούρνο στους 190 βαθμούς για 40 με 45 λεπτά. Τα πρώτα 20 λεπτά δεν ανοίγουμε καθόλου τον φούρνο για να μην ξεφουσκώσει το ψωμί. Όταν είναι έτοιμο το περνάμε κι ένα "λούστρο" με μελόνερο (3 μέρη μέλι, 1 νερό).
Το Χριστόψωμο έχει ίσως λίγο παραπάνω κόπο από ένα απλό ψωμί. Φέρνει, όμως, τέτοια μοσχοβολιά και αγάπη στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι που αξίζει την προσπάθεια, ειδικά αν γίνεται με παρέα.
Καλή επιτυχία!
ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ ΤΗΣ ΜARDI
1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις και λίγο παραπάνω
2 φακελάκια μαγιά
1/2 κ.γλ. αλάτι
1 φλιτζάνι (240 ml) κόκκινο κρασί, χλιαρό
2 κ.σ. γλυκάνισο βρασμένο σε δυο φλιτζάνια νερό,παίρνουμε μόνο το νερό
3-4 κομματάκια μαστίχα θρυμματισμένη
1/2 κ.γλ. μαχλέπι σκόνη
κακουλέ
1/2 φλιτζανιού (120 ml) λάδι
- 1/4 φλιτζανιού (60 ml) χυμό πορτοκαλιού
- 1/4 φλιτζανιού (60 ml) κονιάκ
- ξύσμα από 2 πορτοκάλια
- 1 φλιτζάνι (200 γρ.) ζάχαρη
- 1 1/2 φλιτζάνια (220 γρ.) σταφίδες
- 1 1/2 φλιτζάνια (220 γρ.) καρύδια, χοντραλεσμένα
1 κουταλάκι κανέλα σε σκόνη
- 1 κουταλάκι γαρίφαλο σκόνη
- 1/4 κουταλάκι μοσχοκάρυδο
Όταν είναι έτοιμο το περνάμε κι ένα "λούστρο" με μελόνερο (3 μέρη μέλι, 1 νερό).