ΛΑΓΑΝΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ

Υλικά:
2 φλιζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 φλιτζάνι αλεύρι κίτρινο
4 κουταλιές σούπας λάδι
1 φακελάκι ξηρή μαγιά
μισό κουταλάκι του γλυκού ζάχαρη
1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
1 1/2 φλιτζάνι τσαγιού χλιαρό νερό
σουσάμι για το πασπάλισμα
Εκτέλεση:
Σε μια λεκάνη βάζουμε το αλεύρι... ανοίγουμε λακούβα στη μέση, ρίχνουμε το λάδι, τη μαγιά τη ζάχαρη και το αλάτι γύρω γύρω (να μην ενωθεί ακόμη με την μαγιά, γιατί επηρεάζει το φούσκωμα της ζύμης). Ρίχνουμε το 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό και ανακατεύουμε με κυκλικές κινήσεις να ενωθούν τα υλικά. Ανάλογα με το πόσο σκληρό είναι το αλεύρι ρίχνουμε λίγο λίγο και το υπόλοιπο νερό. Ζυμώνουμε για 10 λεπτά. Ρίχνουμε λίγο αλεύρι στον πάτο της λεκάνης και αφήνουμε τη ζύμη σκεπασμένη σε χλιαρό μέρος, ή στην κουζίνα μας στους 50 βαθμούς πάντα σκεπασμένη. Σε μισή ώρα με 45 λεπτά είναι έτοιμη.
 Αφού φουσκώσει λοιπόν, λαδώνουμε το ταψί μας, πασπαλίζουμε με αλεύρι  και τοποθετούμε την φουσκωμένη ζύμη στο ταψί της κουζίνας διαγώνια (για να μπορέσουμε να της δώσουμε το σχήμα της λαγάνας και να απλώσει καλά).

Ραντίζουμε με λίγο νερό την επιφάνεια της λαγάνας και πασπαλίζουμε με μπόλικο σουσάμι. Το πατάμε λίγο με τα χέρια μας για να κολλήσει το σουσάμι. Σκεπάζουμε ξανά την ζύμη μας και την βάζουμε για 10 λεπτά στον φούρνο στους 50 βαθμούς να φουσκώσει για λίγο, (είναι σημαντικό να την αφήσουμε για λίγο, όχι να φουσκώσει πολύ). Όταν δούμε ότι  φούσκωσε λίγο, την πατάμε με τα δάχτυλά μας και κάνουμε βαθουλώματα. Την ψήνουμε στον αέρα στους 170 βαθμούς περίπου ανάλογα την κουζίνα μας, για περίπου μισή ώρα ώσπου να ροδοκοκκινήσει.

 Καλή επιτυχία!!!
και Καλή Σαρακοστή!

πηγή http://tetradiosyntagon.blogspot.gr

Η ιστορία της λαγάνας:

(Δημοσιεύθηκε στο αριθ.182 τεύχος της"Βοϊακής γής", Μάρτιος-Απρίλιος 2003)

Το παραδοσιακό  έθιμο της λαγάνας παίζει  πρωταγωνιστικό ρόλο στο νηστίσιμο τραπέζι της Καθαράς  Δευτέρας. Με αφορ­μή λοιπόν αυτή την ιδιαίτερη μέρα ας γνωρίσουμε αναλυτικότε­ρα την ιστορία της, που χάνεται στους αιώνες.

Η λαγάνα  είναι άζυμος άρτος ,δηλ. παρασκευάζεται χωρίς προζύμι. Τέτοιος άρτος πρόχειρος εχρησιμοποιήθη από τους  Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο υπό την αρχηγία του Μωυσή. Έκτοτε επιβαλλόταν από το Μωσαικό  Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο.
Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα  μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις "Εκκλησιάζουσες" λέει  "Λαγάνα πέττεται" δηλ ."Λαγάνες γίνονται". Ο δε Οράτιος στα κείμενά του αναφέρει τη λαγάνα ως "Το γλύκισμα των φτωχών". Το έθιμο της λαγάνας παρέμεινε αναλλοίωτο ανά τους αιώνες και συνηθίζεται να παρασκευάζεται με μεράκι από τον αρτοποιό της γειτονιάς, τραγανή λαχταριστή και σουσαμένια και καταναλώνεται κατά την Καθαρά Δευτέρα, την Πρωτονήστιμη Δευτέρα της Σαρακοστής. Η ονομασία της "Καθαρά" προήλθε από τη συνήθεια που είχαν οι νοικοκυρές το πρωί της ημέρας αυτής, να πλένουν με ζεστό νερό και στάχτη όλα τα μαγειρικά σκεύη, ως "ημέρα κάθαρσης". Στη συνέχεια τα κρεμούσαν στη θέση τους όπου και παρέμεναν μέχρι τη λήξη της νηστείας. Επίσης κατά την ημέρα αυτή εξέρχονταν όλοι οικογενειακώς στην ύπαιθρο και έστρωναν κάτω στη γη και έτρωγαν νηστίσιμα φαγητά όπως χαλβά, ελιές, ταραμά και λαγάνα. 

Από την Καθαρά Δευτέρα προετοιμάζεται ο άνθρωπος μετά τις εορτές και την καλοφαγία των Απόκρεων, να καθαρίσει την ψυχή και το σώμα του για να φτάσει στο τέρμα δηλ. στο Πάσχα και να αναστηθεί ξανά με την Ανάσταση του Κυρίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λαγάνα που έχει το σχή­μα της "κυρα-Σαρακοστής",που παριστάνει μια μακριά γυναίκα που έχει ένα σταυρό στο κεφάλι, δεν έχει στόμα γιατί είναι  όλο νηστεία.Τα χέρια της είναι σταυρωμένα για τις προσευχές, έχει επτά πόδια που συμβολίζουν τις επτά εβδομάδες της νηστείας. Έθιμο που συνηθιζόταν για να μετρούν το χρόνο κατά την περίοδο της Σαρακοστής ήταν κάθε Σάββατο να κόβουν το ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μ.Σάββατο όπου το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε ήταν ο τυχερός της επόμενης χρονιάς.

Η νόστιμη και λαχταριστή για όλους μας λαγάνα είναι ένα προιόν άξιο σεβασμού και με πραγματική πλούσια ιστορία, θα είναι μεγάλη απώλεια για τις επερχόμενες γενεές να ξεχάσουν τις παραδόσεις μας, να ξεχάσουν τις παλιές σαρακοστιανές μυρουδιές. Οι αρτοποιοί της γειτονιάς πιστοί στις παραδόσεις μας παρασκευάζουν την Καθαρά Δευτέρα τη λαγάνα συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση του εθίμου, ώστε οι νέες γενεές να έχουν την ευκαιρία να ακούσουν, να μυρίσουν και να γευτούν τη Σαρακοστή γιατί οι Σαρακοστιανές μυρωδιές είναι έμμεσοι φορείς μιας βαθιάς πνευματικότητας.

ΜΑΡΙΑ ΓΚΙΟΥΔΦΕΣΗ