Η Αγία Θεοδώρα Βάστας που βρίσκεται στη περιοχή της Μεγαλόπολης Πελοποννήσου στον Νομό Αρκαδίας γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου και είναι ένα ζωντανό θαύμα της εκκλησίας μας.
Το μικρό εκκλησάκι των 12 τετραγωνικών μέτρων (λιθόκτιστο με δίριχτη λίθινη στέγη διαστάσεων 6.50Χ2.50μ. που κρατά από την Βυζαντινή εποχή, τον 12ο αιώνα μ.Χ.) βρίσκεται κοντά στο χωριό ΙΣΑΡΙ.
Το μικρό αυτό εκκλησάκι βρίσκεται στη συνδρομή δυο ποταμών, που οι ροές τους σχηματίζουν ορθή γωνία στο βάθος μιας ευρύχωρης κοιλάδας, που είναι κυριολεκτικά πνιγμένη στο πράσινο που το
αποτελούν μεγάλα δέντρα.
Το κτίσμα με πρώτη ματιά είναι ετοιμόρροπο, λες ότι από στιγμή σε στιγμή θα καταρρεύσει και απορείς πως ακόμη δεν έχει παρασυρθεί από τα υδάτινα ρεύματα στη συνδρομή των οποίων βρίσκεται.
Στην στέγη του φύονται δέκα επτά (17) ολοζώντανα δέντρα των οποίων το ύψος επίσης ποικίλλει και φτάνει πολλές φορές και τα 18 μέτρα!
Το παράξενο στην όλη κατάσταση είναι ότι τα δέντρα αυτά τα πανύψηλα ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΚΑΘΟΛΟΥ ΡΙΖΕΣ!!! Φαίνονται ότι στην κυριολεξία ίπτανται!!
Από έρευνες που έχουν γίνει με ακτίνες Χ στους τοίχους του κτίσματος δεν χουν δείξει καθόλου ρίζες.
Αν κάποιος βάλει το χέρι του κάτω από τη βάση σε ένα από τα δέντρα, το χέρι του βγαίνει από την άλλη μεριά….
Έχει υπολογισθεί από τον όγκο των κορμών και των κλώνων ότι το εκκλησάκι φέρει αυτή τη στιγμή το ισοδύναμο βάρος 18 αυτοκινήτων mercedes, δίχως να υπολογίζουμε και το βάρος των φύλων την εποχή που τα δέντρα είναι κατάφυτα.
Ότι ξέρουμε για την Αγία Θεοδώρα το εξάγουμε από την παράδοση και κάποιες μαρτυρίες.
Στον 7ο αιώνα, όπως και σ’ολόκληρη την εποχή του Βυζαντίου και κατ’επέκταση και στην εποχή της αρχαίας Ελλάδας, κάθε χωριό ήταν μια ξεχωριστή και ανεξάρτητη κοινωνική, διοικητική και προ πάντων στρατιωτική οντότητα.
Κάθε οικογένεια είχε την υποχρέωση να συνεισφέρει στο στρατό του χωριού με τουλάχιστον ένα αρσενικό άτομο, που συνήθως ήταν ο πατέρας ή το μεγαλύτερο από τα αγόρια. Αν ο πατέρας ήταν πολύ γέρος για στρατιώτης ή δεν υπήρχαν άντρες στην οικογένεια, τότε έπρεπε να πληρωθεί κάποιο μεγάλο ποσόν ώστε με το αντίτιμο του να πληρώνεται κάποιος μισθοφόρος.
Η Αγία Θεοδώρα είχε γεννηθεί και καταγόταν από τα Βάστα που εκείνη την εποχή διατηρούσε κάποιο παρόμοιο στρατό. Η οικογένειά της φαίνεται ότι δεν είχε αγόρια, ο πατέρας της ήταν πολύ γέρος για να καταταχθεί στο στρατό και πολύ φτωχός για να χρηματοδοτήσει μισθοφόρο.
Η Αγία Θεοδώρα θα πρέπει να ήταν η μεγαλύτερη από μια σειρά από κόρες στην οικογένεια και πήρε την μεγάλη απόφαση …. Θα πήγαινε στο στρατό σαν άντρας μια και άλλη λύση δεν υπήρχε και αν δεν το έκανε ο πατέρας της θα συλλαμβάνοταν για απλήρωτο χρέος προς το χωριό.
Έτσι και έκανε, ντύθηκε σαν άντρας, κατατάχθηκε, έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες στις οποίες και διακρίθηκε.
Στο στρατώνα, όπου περνούσε τις περισσότερες ώρες της η Αγία Θεοδώρα, υπήρχε και μια νεαρή πλύστρα που έπλενε τις στολές των στρατιωτών, και όπως φαίνεται, ερωτεύθηκε την Αγία , όπως την έβλεπε σαν νεαρό Λοχαγό, μη ξέροντας βέβαια ότι ήταν γυναίκα και όχι άντρας.
Η Αγία της έλεγε ότι είναι θρησκευόμενη και δεν την ενδιαφέρει τίποτε άλλο εκτός από την πίστη της στο Θεό-τι άλλο άλλωστε θα μπορούσε να της εξηγήσει για να την πείσει? αλλά εκείνη αμετάπειστη …., και δεν έφθανε αυτό, αλλά-αφού φαίνεται είχε πάει πρώτα με κάποιον άλλο, ίσως για να εκδικηθεί την Αγία παρουσιάστηκε στο Διοικητή και είπε ότι είχε μείνει έγκυος από την Αγία Θεοδώρα.
Ο Διοικητής, με την εκτίμηση που της είχε, την κάλεσε και της συνέστησε να παντρευτεί την κοπέλα και το πράγμα θα τελείωνε εκεί, χωρίς άλλες συνέπειες, αν όχι θα ήταν υποχρεωμένος να την περάσει από Πειθαρχικό Συμβούλιο που η ετοιμηγορία του θα ήταν θάνατος.
Η Αγία Θεοδώρα μια και δεν είχε άλλη διέξοδο αρνήθηκε και το αποτέλεσμα ήταν να την καταδικάσουν σε θάνατο και να την θανατώσουν στον τόπο ακριβώς που είναι σήμερα το ναΙδριο.
Πριν πεθάνει η Αγία Θεοδώρα παρακάλεσε τον Θεό “τα μαλλιά της να γίνουν δέντρα και το αίμα της ποτάμι”….
Την εποχή εκείνη τα ρούχα ήταν σπάνιο πράγμα και ακριβό γι’ αυτό και συνήθιζαν να γδύνουν τους καταδικασμένους σε θάνατο, μετά τη θανάτωση, και να πουλούν τα ρούχα τους ή να τα δίνουν για να τα φορέσει κάποιος άλλος. Πήγαν λοιπόν να γδύσουν και τη Αγία Θεοδώρα και τότε κατάλαβαν το μεγάλο λάθος που είχε γίνει. Ο νεκρός …. Λοχαγός ήταν ….. γυναίκα!!!
Την στιγμή που η Αγία Θεοδώρα άφηνε την τελευταία πνοή της, λέγεται ότι άρχισε να τρέχει ορμητικό το δεύτερο ποτάμι που τρέχει και ενώνεται κάθετα με το πρώτο, σαν εκπλήρωση της παράκλησης “το αίμα μου να γίνει ποτάμι”.
Μετά από αιώνες, ίσως τον 12ο αιώνα, κάποιος ηγούμενος Μονής, σε συνεργασία με τους συγχωριανούς της, έκτισε το ναίδριο και το αφιέρωσε στη μνήμη της και η Αγία Θεοδώρα ετάφη μέσα εκεί, όπου και ακόμη αναπαύεται. Τότε, λέγεται ότι άρχισαν να φύονται τα δέντρα στη στέγη, που θέριεψαν μέσα σε ελάχιστο χρόνο, για να εκπληρωθεί και η δεύτερη παράκληση της : “τα μαλλιά μου να γίνουν ….. δέντρα”.
Στη περιοχή κυκλοφορούν πάρα πολλές ιστορίες σχετικά με τον ναό και διάφορα θαύματα που έχει κάνει η Αγία Θεοδώρα.
Μερικές φωτογραφίες από το εσωτερικό του ναού όπου θα διαπιστώσετε ότι δεν υπάρχουν καθόλου ρίζες.
500 μ. από την εκκλησία, ακολουθώντας το κεφαλάρι, είναι η θέση “Νερόμυλος”, μαγευτική τοποθεσία πνιγμένη στο πράσινο. Εδώ υπήρχε παλιότερα νερόμυλος. Στη θέση του σήμερα υπάρχει εξοχικό κέντρο. Ο μηχανισμός του νερόμυλου έχει αποκατασταθεί από τους ιδιοκτήτες και λειτουργεί κανονικά.
Η εκκλησία προσελκύει κάθε χρόνο χιλιάδες προσκυνητών και επισκεπτών