ΓΙΑΤΙ;
ΜΙΑ ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
ΣΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ
Βασιλείου Α. Ακριβοπούλου
Πρωτοπρεσβυτέρου
(Τρίτο Μέρος)
22. σώματα αδιάλυτα
ερ. Βρέθηκα σε ανακομιδή λειψάνων στο κοιμητήριο. Το θέαμα που αντίκρυσα ήταν φρικτό. Ο νεκρός που πριν πέντε χρόνια είχε κοιμηθεί ήταν κατά το ήμυσι άλιωτος. Δυσωδία έβγαινε από τον τάφο. Διερωτώμαι: Ο άνθρωπος αυτός κολάστηκε;
ΑΠ. Το θέμα είναι μεγάλο και ενδιαφέρον. Συχνά πυκνά συναντούμε στις ανακομιδές λειψάνων τέτοια φαινόμενα. Οι παρόντες προβληματίζονται και τρομάζουν συγχρόνως. Τι να πταίει άραγε; Όταν το 1972 δίναμε προφορικές εξετάσεις στο μάθημα της δογματικής στο μακαριστό μας καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πρωτοπρεσβύτερο π. Ιωάννη Ρωμανίδη μεταξύ των άλλων ερωτήσεων ετέθη και τούτη. Πως θα μπορούσαμε να καταλάβουμε σε μία ανακομιδή λειψάνων αν ο άνθρωπος αυτός 1) άγιασε 2) ήταν κοινός άνθρωπος η 3) κολασμένος ; Και η απάντηση που δόθηκε ήταν. Ο τάφος του αγίου ευωδιάζει με μύρο ουράνιο 2) ο τάφος του κοινού θνητού όχι 3) Ο τάφος του κολασμένου όζει .
Είναι αλήθεια πως αρκετά σώματα στην αγία μας ορθοδοξία έμειναν αδιάλυτα. Τα σκηνώματα αυτά ευωδιάζουν. Τέτοια σκηνώματα έχει και η πατρίδα μας. Αναφέρουμε μερικά. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσσος στο Προκόπι της Εύβοιας. Ο Όσιος Χριστόδουλος στην νήσο Πάτμο. Ο Άγιος Σπυρίδων και η Αγία Θεοδώρα η Αυγούστα στην Κέρκυρα. Ο Άγιος Γεράσιμος στην Κεφαλονιά. Ο Άγιος Διονύσιος στη Ζάκυνθο. αυτά τα ιερά σκηνώματα μένουν αδιάφθορα και μεταδίδουν χάρη στους ανθρώπους, που τα σέβονται και τα προσκυνούν. Πλήθος δε θαυμάτων έχουν γίνει με τις πρεσβείες αυτών των Αγίων.
Συμβαίνει όμως πολλές φορές να βρίσκουμε τα σώματα των προσφιλών μας νεκρών μισολιωμένα. Τι συμβαίνει; Γιατί; Μα ήταν καλοί άνθρωποι και καλοί χριστιανοί. Ίσως φταίει το έδαφος. Ίσως ο μακαριστός έπαιρνε κάποια φάρμακα, που εμποδίζουν την γρήγορη αποσύνθεση. Ίσως όμως κάποιοι εξ αυτών να είναι κολασμένοι και να επιτρέπει ο Θεός τέτοια δείγματα προς παραδειγματισμό και διδασκαλία μας.
Ένα τέτοιο γεγονός συνέβη πριν λίγες δεκαετίες στη Θεσσαλονίκη. Κάποιος γέροντας εννενήκοντα ετών απεβίωσε. Ο άνθρωπος αυτός κουβαλούσε ένα μυστικό, που δεν ήθελε να το εμπιστευθεί σε κανένα παρά μόνο στον πρωτότοκο υιό του. Μάταια ο υιός τον προέτρεπε να οδηγηθεί σε πνευματικό. Ήταν καλός άνθρωπος ο γέροντας. Δε δεχόταν όμως την Εκκλησία και τους παπάδες. Πίστευε στο Θεό με το δικό του τρόπο, όπως και σήμερα διακηρύσσουν πολλοί. Μετά από πέντε χρόνια τα παιδιά έκαναν ανακομιδή των λειψάνων του παππού. Τι διαπίστωσαν! Το αριστερό χέρι του παππού ήταν αδιάλυτο. Το έθαψαν στη συνέχεια σε άλλο τάφο. Μετά από δυο χρόνια το χέρι βρίσκεται και πάλι στην ίδια κατάσταση. Τους συμβούλεψε κάποιος να δώσουν το όνομά του στο Άγιο Όρος, για να του κάνουν σαρανταλείτουργο. Μετά από ένα χρόνο το χέρι διαλύθηκε. Και το ερώτημα προβάλλει εύλογο. Γιατί; Γιατί το αριστερό χέρι μένει αδιάλυτο;
Την απάντηση έδωσε ο πρωτότοκος υιός της οικογένειας. Ένα βράδυ μαζεύτηκαν όλα τα αδέλφια θυμήθηκαν τον παππού και έλαβαν την απάντηση. Ο παππούς έγραφε πάντα με το αριστερό χέρι. Στην κατοχή έβαλε μία υπογραφή και σκοτώθηκαν κάποιοι άνθρωποι. Έτσι δόθηκε η εξήγηση και η ευκαιρία ένας εκ των μελών της οικογένειας που αγαπούσε το Χριστό να διδάξει στους υπόλοιπους τη ζωντανή πίστη μας.
Αλλά το πιο συγκλονιστικό είναι αυτό που αναφέρει ο μακαριστός Γέροντας Γαβριήλ Διονυσιάτης.
Έλεγε ο Γέροντας. Προσέξατε την κατάκριση είναι μεγάλο αμάρτημα. Αλλά πιο πάνω από την κατάκριση είναι η ιεροκατηγορία. Μεγάλο και βαρύ αμάρτημα τούτο. Κατά την μακρά περίοδο (70 χρόνια) που έζησα στον ευλογημένο αυτό τόπο, στο Άγιον Όρος, είδα πολλές τιμωρίες εξαιτίας αυτής της αμαρτίας. Είδα και σε ένα χειρόγραφο στη βιβλιοθήκη της Μονής μας, την εξής διήγηση: Σ' ένα χωριό ένας γέροντας ιερέας, ενώ ήταν σ' όλα τα άλλα καλός και ιδιαίτερα φιλακόλουθος, υπέπιπτε στο πάθος της μέθης. Όταν έβγαινε από την Εκκλησία, παρασυρόταν από το πάθος του προς τα καφενεία. Εκεί, μετά από 2-3 ποτηράκια αλκοόλ έχανε τον εαυτό του, ζαλιζόταν. Συναισθανόμενος όμως τη θέση του, σηκωνόταν και τρικλίζοντας έπαιρνε το δρόμο για το σπίτι του. Σ' αυτό το δρόμο, όμως, είχε ο αδελφός του κατάστημα. Και όταν τον έβλεπε να περνάει σε τέτοια κατάσταση , έβγαινε στην πόρτα του μαγαζιού του, και όχι από λύπη, αλλά μάλλον από ευθιξία, τον εφασκέλωνε από πίσω με το δεξί του χέρι (τον εμούτζωνε, όπως λέμε).
Μετά από λίγο καιρό συνέπεσε να αποθάνει ο εύθικτος αυτός αδελφός του ιερέως. Όταν ύστερα από τρία χρόνια άνοιξαν τον τάφο του για την ανακομιδή βρήκαν το δεξί του χέρι άλιωτο. Τον ξανάβαψαν και μάλιστα σε άλλο σημείο. Αλλά και πάλι βρέθηκε το δεξί του χέρι ακέραιο. Τότε με συμβουλή του άλλου εφημερίου ιερέως, επήραν το αδιάλυτο χέρι και το εξέθεσαν στο νάρθηκα του ναού, για να τον συγχωρέσουν οι συγχωριανοί του, για τυχόν λιποβαρή ζυγίσματα η άλλες αδικίες, συνηθισμένες σ' όσους ασχολούνται με το εμπόριο. Αλλά και πάλι μετά από άλλο ένα έτος ενταφιασμού βρέθηκε το χέρι αδιάλυτο. Τότε κατά θεία νεύση ένας άλλος έμπορος που είχε το κατάστημά του απέναντι, ανέφερε στον εφημέριο το γεγονός του καθημερινού φασκελώματος και του χλευασμού του γέροντα ιερέα από τον αδελφό του. Οπότε και κατάλαβε ο καλός εκείνος ιερέας ποιά ήταν η αιτία. Και αφού προσκάλεσε το γέροντα συλλειτουργό του τον παρώτρυνε να κάνει τρισάγιο και να διαβάσει πάνω από το αδιάλυτο χέρι τη συγχωρητική ευχή. Πράγματι μόλις έγιναν αυτά, αμέσως τα σαρκώδη μέλη του άλιωτου χεριού διελύθησαν και έμειναν γυμνά τα οστά .
Με άλλα λόγια: η κατάκριση και τα σχόλια εις βάρος ιερέων (που τα έχουμε πολλοί πολύ εύκολα) είναι πολλές φορές αμαρτία πιο βαριά από τα φασκελώματα και τιμωρούνται πιο αυστηρά.
Και ενώ τα σώματα κάποιων κολασμένων μένουν αδιάλυτα, κάποια σώματα αγίων διαλύονται χωρίς να προκαλούν δυσοσμία. Στο Αθωνικό Γεροντικό του Αρχιμανδρίτου Ιωαννικίου διαβάζουμε ότι στην Ιερά Μονή του Αγίου Σάββα που βρίσκεται πιο κάτω από τα Ιεροσόλυμα, τα σώματα των τεθνεώτων μοναχών λιώνουν χωρίς να μυρίζουν. Τα σώματα αυτών των πατέρων δεν τα θάβουν στη γη, αλλά τα αφήνουν ξαπλωμένα στο κρεβάτι και λειώνουν.
Τα νεκρά σώματα των Αγιορειτών πατέρων, και όχι μόνο, δεν κρυώνουν και δε σκληραίνουν. Έχουν τη λεγόμενη ευκαμψία. Είναι ευλύγιστα. Νομίζεις ότι ο μοναχός δεν έχει κοιμηθεί, αλλά ότι λυποθύμησε. Το γεγονός αυτό μπορεί να το πληροφορηθεί κανείς από κάποιον αγιορείτη μοναχό η να βάλει το χέρι του επί τον τύπον των ήλων , όταν βρεθεί σε κηδεία μοναχού στο Άγιο Όρος.
Τέτοια νεκρά σώματα με ευκαμψία μπορεί να συναντήσει κανείς και εδώ στον κόσμο. Ο γράφων είναι μάρτυρας τέτοιων φαινομένων.
23. πουργατόριον
ερ. Θέλω να ζήσω τη ζωή μου δίχως δεσμεύσεις. Δε φοβούμαι την κόλαση. Αν είναι αλήθεια αυτά που λέγει η Εκκλησία περί παραδείσου και κολάσεως δε με νοιάζει. Εγώ μετά το καθαρτήριο πυρ θα βρεθώ στον παράδεισο .
απ. Το πουργατόριον η καθαρτήριον πυρ είναι διδασκαλία της Παπικής Εκκλησίας και δεν έχει καμία σχέση με την Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία, στην όποια ανήκουμε. Οι παπικοί κηρύττουν, και είναι δόγμα της Εκκλησίας τους, το καθαρτήριον πυρ . Με το δόγμα αυτό διδάσκουν ότι οι ψυχές που δεν καθαρίστηκαν στον παρόντα κόσμο από τα παραπτώματα, αλλά βαρύνονται με αμαρτήματα μεταβαίνουν στο καθαρτήριον πυρ . Στο χώρο αυτό υφίστανται προσωρινώς διάφορες ποινές, καθαρίζονται και εξαγνίζονται και γλυτώνουν την μόνιμη καταδίκη της κολάσεως.
Απορεί κανείς με αυτή τη λογική. Και το ερώτημα καθίσταται εύλογο. Σε ποιό σημείο στηρίζεται αυτή η διδασκαλία; Είπε ο φιλάνθρωπος Κύριος κατά την ενδημία του εις τον κόσμο κάτι τέτοιο; Μήπως οι άγιοι Απόστολοι και Ευαγγελισταί δίδαξαν τέτοια διδασκαλία; Πουθενά στην Αγιά Γραφή δε θα βρούμε τέτοια διδασκαλία. Κάτι τέτοιο είπε ο Ωριγένης και η διδασκαλία του αυτή καταδικάστηκε από την Αγία Ε' Οικουμενική Σύνοδο. Το παπικό αυτό δόγμα είναι αυθαίρετο, γι' αυτό και καταδικάζεται από την Αγία μας Ορθόδοξη Εκκλησία. Απορρίπτεται για τους εξής λόγους:
α) Πως είναι δυνατόν να καταδικάζεται η ψυχή μόνο, ενώ το σώμα πού έχει διαλυθεί όχι; Η αμαρτία διεπράχθη με την ψυχή και το σώμα.
β) Ο ερωτών καθώς και οι όμοιοι του με τέτοιου είδους διδασκαλίες αποθρασύνονται και ζουν ασύδοτα αδικώντας και ζημιώνοντας τους άλλους, αφού πιστεύουν ότι μετά από λίγες ποινές και πάλι θα αποκατασταθούν.
γ) Οι παπικοί πιστεύουν ότι με τις ποινές αυτές ικανοποιείται η Θεία Δικαιοσύνη. Μα είναι δυνατόν κάτι τέτοιο; Τι μπορεί να προσφέρει ένας αμαρτωλός προκειμένου να ικανοποιήσει τη Θεία Δικαιοσύνη; Τα επιτίμια που η Ορθόδοξη Εκκλησία επιβάλλει στους αμαρτάνοντες πιστούς δεν είναι ποινές, αλλά μέσα παιδαγωγικά, ώστε ο μετανοιωμένος αμαρτωλός να κάνει έργα άξια μετανοίας. Δεν εκδικείται κανένα η Εκκλησία. Ο Θεός ου θελήσει τον θάνατον του αμαρτωλού ως το επιστρέψαι και ζην αυτόν . Όπως ο καλός πατέρας συνετίζει το παιδί του, έτσι και ο διακριτικός πνευματικός, ως φιλόστοργος πατέρας, ζητά τη μετάνοια του πνευματικού του τέκνου.
Εξάλλου ας μη λησμονούμε ότι η εξιλαστήρια θυσία του Θεανθρώπου Λυτρωτού, του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, είχε μοναδικό σκοπό να σηκώσει το βάρος των πολλών μας παραπτωμάτων. Ο Κύριος αμαρτία ουκ εποίησεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματι αυτού (Α' Πετρ. 2,22), αλλά έπαθεν υπέρ ημών (Α' Πετρ. 2,21).
Και ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός στην ψευδοσύνοδο Φεράρας Φλωρεντίας (1438 1439) πολέμησε αυτή την αιρετική διδασκαλία των Λατίνων.
Έτσι, αυτή η διδασκαλία των Παπικών απορρίπτεται ολοκληρωτικά από την Ορθόδοξη Εκκλησία και χαρακτηρίζεται αιρετική. Η πίστη της Εκκλησίας μας διακηρύττει ότι ο κάθε Χριστιανός μπορεί να κερδίσει τη
Βασιλεία του Θεού και να γλιτώσει από την αιώνια κόλαση με το συνεχή αγώνα του και τη μετάνοια. Το μυστήριο της Ιεράς Εξομολογήσεως και μετανοίας είναι το κατ' εξοχήν μυστήριο της κάθαρσης του ανθρώπου. αυτή η κάθαρση θα γίνει εφόσον θα ζούμε στον κόσμο αυτό και έχουμε συνείδηση των πράξεών μας. Η δε Βασιλεία Του είναι δώρο και χάρισμα του Θεού στους αγωνιζόμενους πιστούς και όχι σ' εκείνους που θέλουν να ζήσουν ασύδοτα και κατόπιν να μετανοιώσουν. Εν τω άδη ουκ έστι μετάνοια .
24. μέση κατάσταση
ερ. Κάποιοι ομιλούν για μέση κατάσταση των ψυχών. Αληθεύει; Εμείς μπορούμε να επικοινωνήσουμε με τους κεκοιμημένους αδελφούς μας και πως; αυτοί μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας;
απ. Οι ψυχές των κεκοιμημένων αδελφών μας έχουν πλήρη συνείδηση της υπάρξεως τους. Σκέπτονται, θυμούνται τους συγγενείς τους, αισθάνονται. Έτσι μετά το χωρισμό από του σώματος και αφού περάσουν τα τελώνεια οδηγούνται σύμφωνα με το μέγα Αθανάσιο σε μία μέση κατάσταση εκεί όπου έχει ορίσει δ Θεός. από εκείνο το νοητό χώρο οι ψυχές δε μετακινούνται. Δεν επανέρχονται στη γη, δε διατρίβουν τήδε κακείσε ,όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενο κεφάλαιο σύμφωνα πάντα με τους Αγίους Πατέρες μας που εν πνεύματι αγίω παρέδωσαν σε μας τις θεόπνευστες διδασκαλίες τους.
Στη μέση αυτή κατάσταση δεν απολαμβάνουν οι ψυχές ούτε των μελλόντων αγαθών οι δίκαιοι, ούτε των μελλόντων κακών οι άδικοι. Προγεύονται όμως αυτών. Θα γευτούν τόσο οι ψυχές των δικαίων, όσο και οι ψυχές των άδικων τα μέλλοντα αγαθά και τιμωρίες στην τελική κρίση. Η πλήρης αποκατάσταση θα γίνει με τον ερχομό της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου μας. Στη Δευτέρα Παρουσία θα γίνει ο πλήρης διαχωρισμός.
Το Σύμβλο της αγίας μας πίστεως λέγει : Και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης κρίναι ζώντας και νεκρούς . Όταν ο Κύριος έρθει για δεύτερη φορά, όχι όπως την πρώτη πράος και ταπεινός, αλλά σε πλήρη δόξα θα κρίνει τους κεκοιμημένους αδελφούς μας, που προγεύονται τα μέλλοντα, καθώς και όλους όσους θα ζουν. Οι ζωντανοί θα αρπαγούν, σύμφωνα με τον Απ. Παύλο εν νεφέλαις εις απάντησιν του Κυρίου εις αέρα .
Σ' εκείνη την κρίση, τη Δευτέρα δηλαδή Παρουσία του Κυρίου οι ψυχές των δικαίων φεύγουν από τη μέση κατάσταση και κατακτούν τη βασιλεία των ουρανών και οι ψυχές των άδικων οδηγούνται στην αιώνια κόλαση. Βέβαια όχι μόνο οι ψυχές αλλά και τα σώματα θα αναστηθούν στην κοινήν ανάστασιν .
Στο δεύτερο ερώτημα που έχει σχέση με την επικοινωνία μας με τις ψυχές πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας ότι όλοι όσοι ζούμε βρισκόμαστε στη στρατευόμενη εκκλησία του Χριστού και οι τεθνεώτες αδελφοί μας στη θριαμβεύουσα. Κάποιοι ομιλούν για οράματα και πνευματιστικές εμφανίσεις. αυτά είναι ψεύδη και δεν έχουν καμία σχέση με την πίστη μας. Οι ψυχές των αδελφών μας δεν έχουν την πανταχού παρουσία ούτε ταχύτητα μεταβάσεως. Πανταχού παρών είναι μόνο ο Θεός και ταχύτητα μεταβάσεως έχουν μόνο οι άγιοι άγγελοι αποστελλόμενοι από το Θεό να φέρουν σε πέρας κάποια έργα. Οι ψυχές των αδελφών μας δε μετακινούνται.
Παρά ταύτα οι ψυχές των αδελφών μας έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν μαζί μας, όπως κι εμείς με αυτούς. Πως; Δια των προσευχών μας. Προσεύχονται οι αδελφοί μας οι τεθνεώτες για μας, όπως κι εμείς προσευχόμαστε γι' αυτούς. Προσεύχεται σύμπασα η εκκλησία τόσο για τους ζώντες όσο και για τους τεθνεώτες.
Στη Θεία Λειτουργία αυτή η προσευχή βρίσκει την πραγμάτωση της. Πάνω στο Άγιο Δισκάριο, όπου υπάρχει ο αμνός, δηλαδή ο Ιησούς Χριστός, τοποθετείται δεξιά του η μερίδα της Θεοτόκου και αριστερά του οι μερίδες των αγίων. Μπροστά από τον αμνό τοποθετείται η μερίδα του Επισκόπου, καθώς και οι μερίδες όλων των χριστιανών ζώντων και τεθνεώτων, που μνημονεύει ο λειτουργός. Έτσι οι μερίδες όλες αυτές τοποθετούνται στο άγιο ποτήριο στην κεκανονισμένη στιγμή της Θείας Λειτουργίας και γίνεται η ένωση όλων.
25. δευτέρα παρουσία
ΕΡ. Το Ευαγγέλιο της Κυριακής των απόκρεω με τρομάζει. Είναι αλήθεια ότι ο Θεός θα μας κρίνει αυστηρά;
απ. Είναι αλήθεια πως ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ σημαίνει καλή αγγελία. Ευχάριστη είδηση. Το Ευαγγέλιο δείχνει στον κάθε άνθρωπο το δρόμο που υποχρεούται να ακολουθήσει προκειμένου να οδηγηθεί στη σωτηρία. Δεν είναι μόνο Ευαγγέλιο αγάπης, αλλά ταυτόχρονα είναι και Ευαγγέλιο δικαιοσύνης. Ο Θεός είναι αγάπη, όπως τονίζει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, αλλά συγχρόνως είναι και Θεός δικαιοσύνης.
Σε ολόκληρο το Ευαγγέλιο φαίνεται ολοκάθαρα η αγάπη του Θεού. Σε ορισμένα όμως σημεία μας στεναχωρεί, γιατί μας ελέγχει. Ο έλεγχος αυτός είναι απαραίτητος, γιατί πρέπει να αφυπνιστούμε από το λήθαργο, στον οποίο συχνά πέφτουμε.
Τι μας λέγει αυτό το αυστηρό κομμάτι της Αγίας Γραφής; Το παραθέτουμε σε νεοελληνική απόδοση προκειμένου να το κατανοήσουμε καλύτερα (Ματθ. 25, 3146).
Στιχ. 31. Όταν έλθει ο υιός του ανθρώπου με όλη του τη μεγαλοπρέπεια και θα τον συνοδεύουν όλοι οι άγιοι άγγελοι, θα καθίσει στο βασιλικό θρόνο του.
Στιχ. 32. Τότε θα συναχθούν μπροστά του όλα τα έθνη , και θα τούς ξεχωρίσει όπως ξεχωρίζει ο βοσκός τα
πρόβατα από τα κατσίκια.
Στιχ. 33. Τα πρόβατα θα τα τοποθετήσει στα δεξιά του και τα κατσίκια στα αριστερά του.
Στιχ. 34. Θα πει τότε ο βασιλιάς σε αυτούς που βρίσκονται δεξιά του : ελάτε οι ευλογημένοι από τον πατέρα μου, κληρονομείστε τη βασιλεία, που σας έχει έτοιμα στεί από την αρχή του κόσμου.
Στιχ. 35. Γιατί, πείνασα και μου δώσατε να φάω, δίψασα και μου δώσατε να πιω, ήμουν ξένος και με περιμαζέψατε.
Στιχ. 36. γυμνός και με ντύσατε, άρρωστος και μ' επισκεφτήκατε, φυλακισμένος και ήρθατε να με δείτε.
Στιχ. 37. Τότε θα απαντήσουν οι άνθρωποι του Θεού: Κύριε πότε σε είδαμε να πεινάς και σε θρέψαμε η να διψάς και σου δώσαμε να πιεις;
Στιχ. 38. Πότε σε είδαμε ξένο και σε περιμαζέψαμε η γυμνό και σε ντύσαμε;
Στιχ. 39. Πότε σε είδαμε άρρωστο η φυλακισμένο και ήρθαμε να σε επισκεφτούμε;
Στιχ. 40. Τότε θα τους απαντήσει ο βασιλιάς : Σας βεβαιώνω πως αφού τα κάνατε αυτά για έναν από τους άσημους αδελφούς μου, τα κάνατε για μένα.
Στιχ. 41. Ύστερα θα πει και σε αυτούς που βρίσκονται αριστερά του : Φύγετε από μπροστά μου καταραμένοι πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά, που έχει ετοιμασθεί για το διάβολο και τους δικούς του.
Στιχ. 42. Γιατί πείνασα και δε μου δώσατε να φάω, δίψασα και δε μου δώσατε να πιώ,
Στιχ. 43. ήμουν ξένος και δε με περιμαζέψατε, γυμνός και δε με ντύσατε, άρρωστος και φυλακισμένος και δεν ήρθατε να με δείτε.
Στιχ. 44. Τότε θα απαντήσουν και αυτοί : Κύριε πότε σε είδαμε πεινασμένο η διψασμένο η ξένο η γυμνό η άρρωστο η φυλακισμένο και δε σε υπηρετήσαμε;
Στιχ. 45. Και θα τους απαντήσει : Σας βεβαιώνω πως αφού δεν κάνατε αυτό για έναν από αυτούς τους άσημους αδελφούς μου, δεν τα κάνατε ούτε για μένα.
Στιχ. 46. Αυτοί λοιπόν θα πάνε στην αιώνια τιμωρία, ενώ οι δίκαιοι στην αιώνια ζωή.
Το Ευαγγέλιο αυτό της κρίσεως είναι ξεκάθαρο. Ο άνθρωπος που επιθυμεί να κερδίσει την αιώνια ζωή, τη βασιλεία των ουρανών είναι υποχρεωμένος να δει το διπλανό του, τον πλησίον του, τον πάσχοντα, τον υποφέροντα, τον άρρωστο, το φυλακισμένο, τον πεινασμένο, τον διψασμένο, τον ξένο ως αδελφό του. Στο πρόσωπο ενός τέτοιου ανθρώπου αντικρύζει κανείς τον ίδιο τον Κύριο. Εκείνος όμως που θα περιφρονήσει όλους εκείνους που αναφέραμε παραπάνω, περιφρονεί τον ίδιο τον Κύριο.
Ένας μύθος λέγει : Κάποια κυρία είχε επιθυμία να την επισκεφτεί ο Χριστός. Έπεσε στα γόνατα και παρακαλούσε θερμά να πραγματοποιηθεί η επιθυμία της. Τότε δέχθηκε την πληροφορία ότι ο Κύριος θα της κάνει το χατήρι. Μόλις ξύπνησε το πρωί άρχισε να ξεσκονίζει το σπίτι της και να πλένει την αυλή της. Την ώρα που έπλενε έρχεται ένας ζητιάνος και της ζητά ψωμί. Εκείνη του λέγει: Φύγε παλιοζητιάνε μου λέρωσες τις σκάλες κι εγώ περιμένω μία σπουδαία επίσκεψη. Μετά από λίγο καταφθάνει κάποιος ασθενής ρακένδυτος και ζητά ελεημοσύνη. Φύγε του λέγει κι εσύ, δεν ευκαιρώ σήμερα. Δεν πέρασε πολύς χρόνος κι έρχονται τρεις κυρίες και ζητούν χρήματα για το φιλόπτωχο ταμείο της ενορίας. Τις έδιωξε κι εκείνες λέγοντάς τες να περάσουν κάποια άλλη ημέρα. Τέλος έφτασε το βράδυ και ο Χριστός δεν τήρησε την υπόσχεση του και δεν ήλθε. Το βράδυ έπεσε στα γόνατα και είπε: Κύριε σε παρακάλεσα και είπες ότι θα έρθεις, αλλά με γέλασες. Αργά το βράδυ κοιμήθηκε. Στον ύπνο της είδε τον Κύριο και του λέγει : Χριστέ μου σε περίμενα. Δεν ήλθες. Κάνεις λάθος της άπαντά ο Κύριος. Τρεις φορές ήλθα, αλλά μ1 έδιωξες.
Στο ερώτημα αν ο Κύριος θα μας κρίνει αυστηρά η με επιείκεια η απάντηση είναι ότι θα μας κρίνει δίκαια. Τη δικαιοσύνη δε θα τη συναντήσουμε στη γη, αλλά μόνο στον ουρανό. Δεν πρέπει όμως κανείς να τρομάζει και να φοβάται την κρίση. Τρομάζουμε κι έχουμε φόβο μέσα μας, γιατί είμαστε ένοχοι. Ο ένοχος πάντα φοβάται το δικαστήριο. Και στον ουρανό θα πραγματοποιηθεί οπωσδήποτε κατά τη Δευτέρα Παρουσία αυτό το δικαστήριο. Ένα δικαστήριο που δεν μπορεί να αποφύγει κανείς. αυτό θα βγάλει ένοχους και αθώους. Οι αθώοι στα δεξιά, οι ένοχοι στο πυρ το εξώτερον .
26. κόλαση
ερ. Σε κάποια συζήτηση ειπώθηκε το έξης: Μην πιστεύετε στα παραμύθια. Κόλαση δεν υπάρχει. αυτή είναι κατασκεύασμα κι έμπνευση των καλογήρων. Και το ερώτημα μου είναι. Υπάρχει πράγματι κόλαση; Που βρίσκεται; Πως τιμωρούνται οι κολασμένοι; Βράζουν σε καζάνια με πίσσα; απ. Αρχικά θα πρέπει να πούμε ότι η κόλαση δεν είναι παραμύθι των καλογήρων, αλλά μια πραγματικότητα. Αν ο άνθρωπος που μίλησε για την κόλαση απορρίπτει την Αγία Γραφή τότε είναι ελεύθερος να λέγει ο ,τι θέλει. Αν όμως πιστεύει στο λόγο του Θεού τότε πλανάται οικτρώς. Γιατί για την κόλαση μίλησε ο ίδιος ο Κύριος με εικόνες παρμένες από την επίγεια ζωή, για να μας δώσει να καταλάβουμε καλύτερα το χώρο στον όποιο θα βρεθούν οι κολασμένοι.
Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος ομιλεί για πυρ αιώνιο και γέεννα πυρός (18, 8-9). Ο Ευαγγελιστής Μάρκος ομιλεί για σκώληκα που δεν πεθαίνει και για φωτιά που δε σβήνει ποτέ (9,43-49). Σε πολλά σημεία της Αγίας Γραφής θα βρούμε τέτοια χωρία. Και στο τελευταίο βιβλίο της Αγ. Γραφής στην Αποκάλυψη (21,8) θα διαβάσουμε για τη λίμνη την καιομένην εν πυρί και θείω .
Οι άγιοι της Εκκλησίας μας πατέρες ερμηνεύουν τα της Αγίας Γραφής και μας διδάσκουν ότι δεν πρόκειται για φωτιά υλική, ούτε για σκουλήκι που κατατρώγει τις σάρκες μας, ούτε για λίμνη όπου θα καίει το θειάφι και θα καίγονται μαζί και οι κολασμένοι. Δε θα υπάρχουν εκεί καζάνια και πίσσα και φωτιά. Οι αντιλήψεις αυτές είναι τελείως ξένες προς την παράδοση της αγίας μας Εκκλησίας.
Οι κολασμένοι θα τιμωρούνται με τους συνεχείς ελέγχους της συνειδήσεως, με φοβερή αγωνία που θα βιώνουν μέσα στο σκοτάδι και με το ότι θα είναι υποχρεωμένοι να ζουν συνεχώς με τους πονηρούς δαίμονες. Επομένως ξεκάθαρα φαίνεται ότι η τιμωρία δε θα είναι υλική αλλά πνευματική. Το πιο φοβερό είναι ότι οι κολασμένοι θα ζουν αιωνίως σε αυτή την κατάσταση, που δε θα έχει τέλος. Στο Ευαγγέλιο της κρίσεως που η Αγία μας εκκλησία αναγιγνώσκει τις Απόκριες ο Κύριος λέγει : πορεύεσθε απ' εμού οι καταραμένοι εις το πυρ το αιώνιον το ητοιμασμένον τω διαβάλω και τοις αγγέλοις αυτού (Ματθ. 25, 41). Χαρακτηρίζει το πυρ αιώνιο κι εκεί οι κολασμένοι θα ζουν με τους δαίμονες.
Στο ερώτημα όμως που βρίσκεται η κόλαση απάντηση δεν υπάρχει. Είναι αδύνατο να εντοπίσει κανείς τον τόπο, όπου θα βρίσκονται οι δικαιωμένοι η οι κολασμένοι. Τα πνευματικά δεν εντοπίζονται. Πολλοί λέγουν εδώ είναι η κόλαση. Ένα λαϊκό άσμα λέγει: εδώ είναι ο παράδεισος και η κόλαση μαζί . Είναι λάθος. Η αλήθεια είναι ότι από εδώ αρχίζει ο παράδεισος και από εδώ αρχίζει και η κόλαση. Ο άνθρωπος που ζει κολασμένη ζωή στον κόσμο αυτό αγοράζει και στη μεταθανάτια ζωή κόλαση. Είναι βέβαια αυθαίρετο το συμπέρασμα ότι επειδή δεν μπορούμε να ορίσουμε τον τόπο τούτο σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Καμία λογική δεν μπορεί να ισχυρίζεται κάτι τέτοιο. Το γεγονός είναι ένα. Ο καθένας στην άλλη ζωή θα λάβει τη θέση, που του ανήκει. Όποιος αδελφός επέλεξε να ζήσει μακριά από τον Πανάγαθο και Πανοικτίρμονα Θεό θα ζήσει οπωσδήποτε τη ζωή της κολάσεως. Μέση κατάσταση δεν υπάρχει. Η βασιλεία Θεού αιώνια η αιώνια κόλαση.
ΕΡ. Εάν κάποιος μετά το θάνατο του μετανιώσει αυτός δε θα σωθεί; Θα κολάζεται συνεχώς; Δεν είναι άδικο αυτό;
Ευκαιρία μετανοίας έχει ο άνθρωπος όσο ζει με το σώμα του. Όταν χωρισθεί από το σώμα και η ψυχή πετάξει δεν έχει άλλη ευκαιρία διότι εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια .
Ένας μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας μας, ο Αγ.Ιωάννης ο Δαμασκηνός στο λόγο του Διάλογος κατά Μανιχαίων , μας διδάσκει ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να μετανοήσει μετά το θάνατο του μετά δε θάνατον ουκέτι τροπή, ουκέτι μετάνοια . Και τούτο όχι διότι ο Θεός δε δέχεται τη μετάνοια, αλλά διότι η ψυχή δεν έχει τη δυνατότητα αλλαγής και τροπής.
Συνεχίζοντας ο ιερός πατέρας το λόγο του μας πληροφορεί ότι, όπως οι άγγελοι και οι δαίμονες έχουν μονιμοποιηθεί οι μεν στο αγαθό και οι δε στο κακό και δεν μπορούν να αλλάξουν, έτσι και οι άνθρωποι μετά το θάνατο αποκτούν το άτρεπτο.
Ποθείς το Θεό από τη ζωή αυτή; Θα ζήσεις κοντά του στο μέλλοντα αιώνα. Αρνήθηκες το Θεό εδώ στη γη; Θα μείνεις μακριά του και στον μέλλοντα αιώνα. Θα ποθούν οι κολασμένοι το Θεό, αλλά δε θα τον απολαμβάνουν τι γαρ έστι κόλασις, ει μη του ποθουμένου στέρησις;
Ο Θεός δεν τιμωρεί κανένα στη μετά θάνατον ζωή. Ο άνθρωπος ο ίδιος τιμωρείται, γιατί στερείται το αγαθό, που είναι ο Θεός. Επομένως αν κάποιος αδικεί εδώ δεν είναι κανείς άλλος από τον ίδιο τον άνθρωπο που αδικεί τον εαυτό του.
27. παραδεισος
ερ. Πως είναι ο παράδεισος; Έχει σχέση με κάποιο όμορφο κήπο, που θα απολαμβάνουν οι δίκαιοι; Μπορείτε να μου τον περιγράψετε; Θέλω να τον κερδίσω, αλλά πρέπει και να ξέρω.
απ. Στο ερώτημα πως είναι ο παράδεισος είναι αδύνατο να δοθεί απάντηση. Δεν πρόκειται για χώρο υλικό. Δεν είναι κήπος με ευωδιαστά άνθη και κελαηδήματα πουλιών. Παράδεισος είναι μια κατάσταση πνευματική, που δεν περιγράφεται και είναι έξω από το χωρόχρονο, που βιώνουμε σήμερα. Θα τον δούμε και θα τον βιώσουμε αν ανήκουμε στους ευλογημένους. Υπάρχουν άγιοι της Εκκλησίας μας που γεύτηκαν εμπειρίες τέτοιες παραδεισιακές, αλλά μη έχοντες προσλαμβάνουσες παραστάσεις δεν κατόρθωσαν να τις περιγράψουν.
Μετά την παντοκρατορική φωνή του Δεσπότου Χριστού δεύτε οι ευλογημένοι του πατρός μου κληρονομήσατε την ητοιμασμένην υμίν βασιλείαν από καταβολής κόσμου θα απολαύσουμε και θα απολαμβάνουμε συνεχώς τη ζωή της μακαριότητος. Η χαρά του παραδείσου δεν έχει καμιά σχέση με τις πρόσκαιρες χαρές του κόσμου τούτου.
Ο Απόστολος Παύλος, που με τη χάρη του Θεού έφτασε σε τρίτο ουρανό και είδε τον Παράδεισο δεν μπόρεσε να τον περιγράψει, γι' αυτό αρκέστηκε στο να πει τούτο μόνο μάτι δεν τα είδε και ούτε αυτί τα άκουσε και ούτε ποτέ ο λογισμός του ανθρώπου σκέφτηκε όσα ετοίμασε ο Θεός για εκείνους που τον αγαπούν (Α' Κορινθ. 2,9).
Εκεί στον παράδεισο ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος (νεκρ. ακολουθ.). εκεί θα βασιλεύει η χαρά, η ειρήνη, η γαλήνη, η αδελφοσύνη, η μακαριότητα. Πόνος, ασθένεια, πτωχεία, φόβος, αδικία θα είναι ξένα στην παραδείσια ζωή.
Ακόμη μέσα στον παράδεισο δε θα πλήττουμε, γιατί ο Θεός συνεχώς θα αποκαλύπτεται σε μας και θα δημιουργείται ευφροσύνη, χαρά, γαλήνη. Και ο άνθρωπος βλέποντας τα μεγαλεία του Θεού θα ξεσπά σε δοξολογία.
Στον παράδεισο, σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο το Θεολόγο, θα είμαστε και σε συνεχή κοινωνία με τους αγγέλους, τους προφήτες, τους αποστόλους, τους μάρτυρες, τους όσιους, τους ομολογητές, τους δικαίους, τους γονείς μας, τα παιδιά μας, τους πνευματικούς μας πατέρες και με την Υπεραγία Θεοτόκο.
Ο Παράδεισος δε θα έχει τέλος ου της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος (σύμβολο της πίστεως).
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης περιγράφει με παραστατικότητα και γλαφυρότητα τον Παράδεισο στο εικοστό πρώτο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως. Μεταξύ άλλων λέγει εκεί ο Άγιος ότι ναός δε θα υπάρχει σ' αυτή την πανέμορφη πολιτεία, γιατί ναός της είναι Κύριος ο Θεός, ο Παντακράτορας και το Αρνίο. Ήλιος και σελήνη δε θα υπάρχουν, γιατί την πολιτεία αυτή τη φωτίζει η λαμπρότητα του Θεού και λυχνάρι της είναι το Αρνίο. Οι πύλες αυτής της πολιτείας δε θα κλείνουν ποτέ, γιατί εκεί δε θα υπάρχει νύχτα. εκεί θα βρίσκονται μόνο όσοι είναι γραμμένοι στο βιβλίο της ζωής του Αρνίου. Γι' αυτήν την ουράνια πολιτεία, τον παράδεισο, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στα Πνευματικά Γυμνάσματα γράφει:
Στον παράδεισο η ζωή θα είναι μόνο ζωή, χωρίς θάνατο.
Η χαρά μόνο χαρά, χωρίς λύπη.
Η ημέρα μόνο ημέρα, χωρίς νύχτα.
Η ευτυχία μόνο ευτυχία, χωρίς δυστυχία.
Εν συντομία τα καλά θα είναι μόνο καλά, χωρίς κανένα κακό.
Σ' αυτή τη ζωή την όντως ζωή μας καλεί ο Χριστός.
Έτσι, για να οδηγηθούμε σ' αυτή την ουράνια πολιτεία της χαράς και της ευτυχίας είναι ανάγκη να είμαστε και να μένουμε πιστοί στο Θεό και να εφαρμόζουμε τις εντολές Του και τα προστάγματά Του.
28. προλήψεις και δεισιδαιμονίες γύρω από το θάνατο
ερ. 1ον Την ημέρα της μεταφοράς της μακαριστής συζύγου μου από το σπίτι στην Εκκλησία για τη νεκρώσιμη ακολουθία κάποια συγγένισσά μου έσπασε με μανία ένα γυάλινο σκεύος που στο διάδρομο της πολυκατοικίας έκανε τρομακτικό θόρυβο. 2ον Στο αριστερό μου χέρι τοποθέτησαν ένα μαύρο περιβραχιόνιο και μου είπαν ότι μ' αυτό θα δείχνεις το πένθος σου. 3ον Όταν επιστρέψαμε στο σπίτι μου επέβαλαν να μείνω αξύριστος για αόριστο διάστημα, να μην φάγω κρέας για σαράντα ημέρες, να μην βγω για σαράντα ημέρες έξω από το σπίτι μου και να πάψω προς το παρόν να εκκλησιάζομαι. Το ερώτημα μου είναι: όλα αυτά είναι διδασκαλία της Εκκλησίας; Μπορείτε να μου δώσετε μία απάντηση;
απ. Δυστυχώς, στη ζωή μας έχουν επικρατήσει κάποια έθιμα που είναι απαράδεκτα, άγνωστα στην ορθόδοξη πίστη, κατάλοιπα της ειδωλολατρίας. Συνηθίζουν, ελάχιστοι ευτυχώς ακόμη, να τηρούν τέτοια έθιμα όχι μόνο στα απομεμακρυσμένα χωριά, αλλά και στις πόλεις.
Μερικοί, μόλις ο νεκρός εξέλθει της οικίας, σπάζουν με θόρυβο πολύ ένα πιάτο. Και όταν τους ρωτήσεις γιατί το έκαναν αυτό, λέγουν ότι έτσι το βρήκαν, είναι έθιμο. Άλλοι δεν ξέρουν γιατί προβαίνουν σε τέτοια ενέργεια και άλλοι απαντούν για να φοβηθεί ο χάρος να τρομάξει, να φύγει μακριά, ώστε το σπίτι αυτό να μην ξαναγνωρίσει τέτοια θλίψη . Αν είσαι ειδωλολάτρης, προληπτικός η δεισιδαίμων καλά κάνεις και σπας το πιάτο. Σπάσε και ολόκληρη την πιατοθήκη. Αν πιστεύεις ότι ο Χάρος παίρνει την ψυχή του ανθρώπου, τότε προσπάθησε να τον τρομάξεις και να τον απομακρύνεις. Αν όμως είσαι χριστιανός και πιστεύεις στο Χριστό, τότε κάνε ότι σου λέγει ο Χριστός και η Εκκλησία. Την ψυχή δεν την παραλαμβάνει ο Χάρος. Χάρος δεν υπάρχει. Είναι αποκύημα της φαντασίας των έκτος της μάνδρας του Χριστού ευρισκομένων ανθρώπων. Την ψυχή του αδελφού παραλαμβάνουν άγιοι άγγελοι προκειμένου να την οδηγήσουν στον Παντοκράτορα και Πανοικτίρμονα Θεό για να Τον προσκυνήσει. αυτή είναι η πίστη μας. Και όποιος πιστεύει στο Χάρο δεν πιστεύει στο Χριστό. Όποιος πιστεύει στον Κύριό της Δόξης ξέρει ότι φύλλο φθινοπωρινό δεν πέφτει από το δένδρο αν δεν το επιτρέψει ο Θεός. Ναι. Χάρος δεν υπάρχει. αυτόν ας τον αφήσουμε στα παραμύθια και στις δοξασίες των παγανιστών.
Το δεύτερο άτοπο που γίνεται είναι το μαύρο περιβραχιόνιο που τοποθετούν στο αριστερό χέρι του πενθούντος. Αλήθεια, τι χρειάζεται; Μ' αυτό θα δείξει κανείς ότι πενθεί; Μ' αυτό θα αποδείξει ότι δεν ξέχασε η ότι τιμά τον αποθανόντα; Και το ερώτημα είναι: ο χριστιανός πενθεί; Δεν ξέρει ο πιστός ότι ο προσφιλής του οδηγήθηκε στον Κύριο; Δεν ξέρει ο πιστός ότι ο θάνατος τον ανάπαυσε και τον ξεκούρασε από τούς πόνους και τις δυσκολίες του βίου; Δεν άκουσε ότι είναι μακαρία η οδός η πορεύει σήμερον, ότι ητοιμάσθη σοι τόπος αναπαύσεως; Λεν έμαθε ποτέ ότι ο προσφιλής μεταβαίνει ένθα ουκ έστι πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός, αλλά ζωή ατελεύτητος;
Βγάλε αδελφέ το μαύρο περιβραχιόνιο και κάνε προσευχή για τον προσφιλή σου. Ο κεκοιμημένος έχει ανάγκη προσευχής και όχι ειδωλολατρικών εμβλημάτων. Περιβραχιόνια φορούν εκείνοι που δεν έχουν ελπίδα αναστάσεως. εμείς που πιστεύουμε στο Χριστό και στην Ανάσταση Του, πιστεύουμε ότι ο Ιησούς απέθανε και Ανέστη, ούτω και ο Θεός τους κοιμηθέντας δια του Ιησού άξει συν αύτώ .(Α! Θεσσαλονικείς δ,14)
Τρίτο ατόπημα είναι η απόγνωση και η απελπισία στην οποία ο άνθρωπος πέφτει και έτσι εγκαταλείπει τον εαυτό του άπλυτο, αξύριστο, ταλαίπωρο. Είναι αλήθεια πως δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο. Ο άνθρωπος, που ενεργεί κατ' αυτόν τον τρόπο, όλα τα βλέπει μαύρα. Έχει χάσει κάθε ελπίδα. Σκεπάζει με σεντόνια τους καθρέφτες του σπιτιού, κλείνει τα παραθυρόφυλλα για να μην μπαίνει φως μέσα, αγαπά το μαύρο και αντικατοπτρίζει έτσι αυτό που υπάρχει στο βάθος της ψυχής του. Έλεγε κάποιος: έχασες χρήματα; Δεν έχασες τίποτε. Έχασες την τιμή σου; Έχασες κάτι σπουδαίο. Έχασες το θάρρος σου; Έχασες το παν . Και ποιος χάνει το θάρρος του μπροστά στο νεκρό σκήνωμα προσφιλούς προσώπου; Ποιος απελπίζεται; αυτός που δεν έχει ελπίδα Αναστάσεως.
Το τέταρτο ατόπημα που γίνεται από μερικούς είναι η αποχή κρέατος για σαράντα ημέρες. Οι άνθρωποι αυτοί 'ίσως για πρώτη φορά νηστεύουν τόσες ημέρες το κρέας. Αλλά επειδή το επιβάλλει η πρόληψη και η δεισιδαιμονία κάνουν υπακοή. Δεν κάνουν όμως υπακοή στην Εκκλησία που έχει θεσπίσει εν Αγίω Πνεύματι τις νηστείες. Και γιατί δεν τρώγουν κρέας; Γιατί λέγουν ότι ο νεκρός είναι ζωντανός και όταν καταλύεις κρέας είναι σα να δαγκώνεις από τις σάρκες του. Μάλλον σαν αστείο θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς τέτοιον ισχυρισμό. Αστείο και γελοίο.
Κάποιοι άλλοι αντί να ανάβουν το καντήλι στο δωμάτιο που ξεψύχησε ο αδελφός τοποθετούν ένα ποτήρι νερό και μία φέτα ψωμί. Ισχυρίζονται ότι η ψυχή τριγυρίζει εκεί και έρχεται να πιει νερό για να ξεδιψάσει και να φάει ψωμί, γιατί πεινάει.
Είναι πράγματι ασύστατοι οι ισχυρισμοί. Οι Πατέρες της Εκκλησίας δε διδάσκουν τέτοια πράγματα. Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης χαρακτηρίζει μυθώδη αυτόν τον ισχυρισμό. Οι ψυχές δεν μένουν εδώ, αλλά μεταβαίνουν στο νοητό κόσμο των πνευμάτων, εκεί όπου έχει ορίσει ο Θεός.
Αλλά το φοβερότερο ατόπημα που συμβαίνει στις ημέρες μας είναι η απομάκρυνση, η αποχή από την Εκκλησία. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι ο πόνος των οικείων με το θάνατο του προσφιλούς προσώπου είναι μεγάλος. Είμαστε άνθρωποι και λυγίζουμε. Δάκρυα βρέχουν τις παρειές μας. Μέχρις ενός σημείου όλα αυτά είναι δικαιολογημένα. Και ο Κύριος εδάκρυσε. Αλλά άλλο το δακρύζω και άλλο το κλαίω απελπισμένα και χτυπιέμαι. Το φοβερό είναι ότι οι άνθρωποι αυτοί παρακινούμενοι από κάποιους δε βγαίνουν από το σπίτι. Μένουν μέσα σ' αυτό κλείνοντας καλά πόρτες και εξώφυλλα. Δε βγαίνουν έξω, αλλά δεν πηγαίνουν ούτε στην Εκκλησία. Και το ερώτημα είναι: Που οι άνθρωποι αυτοί θα παρηγορηθούν; Στο Ναό του Θεού θα συμπροσευχηθούν με τους άλλους αδελφούς, θα ζητήσουν από τον Κύριο την ανάπαυση του προσφιλούς, θα ακούσουν από τον ιερέα το κήρυγμα. Με την προσευχή, με το λόγο του Θεού, με την επικοινωνία και με άλλους 'ίσως πονεμένους αδελφούς θα παρηγορηθούν. Στο άγιο δισκάριο κατ' αρχήν και κατόπιν στο άγιο Ποτήριο θα τοποθετηθεί και η μερίδα του αγαπημένου προσώπου και σύμπασα η Εκκλησία θα ευχηθεί. Πως λοιπόν η πενθούσα ψυχή να λείψει από το Ναό; Πόσο αδικούν τον εαυτό τους στερούμενοι τη Θεία Λατρεία; Ναι, στον ιερό Ναό θα έλθουν σε επικοινωνία με τον μεταστάντα, θα ενισχυθούν και θα παρηγορηθούν. Ο τεθνηκώς αδελφός ωφελείται τα μέγιστα από τη Θεία
Λειτουργία, αναπαύεται και χαίρεται. Να γιατί αυτοί που γνωρίζουν ουσιαστικά την πίστη ζητούν από τους κληρικούς την τέλεσιν σαρανταλείτουργου για την ανάπαυσιν της ψυχής του κοιμηθέντος αδελφού. Και ο τεθνηκώς αδελφός αναπαύεται και οι οικείοι ωφελούνται και διδάσκονται. Και θα ζητήσουν και εκείνοι από τον Κύριο της Ζωής να έχουν τέλη χριστιανά, ανώδυνα, ανεπαίσχυντα, ειρηνικά και καλήν απολογίαν στο φοβερό βήμα του Χριστού κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Να γιατί δεν πρέπει να απουσιάζουμε από το Ναό του Θεού.
Έκτος τούτου συμβαίνουν και άλλα άτοπα, κατάλοιπα οπωσδήποτε και αυτά της ειδωλολατρίας, που μαρτυρούν πόσο λίγο γνωρίζουμε την αληθινή πίστη.
Φοβερό ατόπημα κατάλοιπο της αρχαίας ειδωλολατρίας είναι και το νόμισμα εισιτήριο. Νέος ακόμη, έφηβος, ρώτησα τη γερόντισσα γειτόνισσα να μου πει, γιατί αυτή, φτωχιά γυναίκα, τοποθέτησε στο στόμα του μακαριστού γέροντα συζύγου της ένα χρυσό νόμισμα. Και εκείνη μου απάντησε: δεν ξέρεις παιδί μου; Για να φτάσει στο Θεό η ψυχή περνάει από διάφορα τελώνια (δεν ήξερε να μου πει τι είναι αυτά ). Εκείνο όμως που ήξερε να μου πει ήταν ότι με το χρυσό νόμισμα θα δωροδοκούσε κάποιους και θα τον άφηναν ελεύθερο να περάσει. Ιδέες παχυλές, ειδωλολατρικές. Δε γνώριζε η γερόντισσα ότι τα καλά έργα με την πίστη στο Χριστό και την αγιότητα βίου ελευθερώνουν τον άνθρωπο από τα τελώνια. Το κακό είναι ότι και σήμερα, ως εφημέριος, παρατηρώ τέτοια φαινόμενα. Τούτο σημαίνει ότι υπάρχουν και σήμερα ανάμεσα μας αδελφοί, που δεν έχουν πλήρη γνώση της πίστεώς μας και γι' αυτό μπερδεύουν την πίστη με τον παγανισμό.
Ένα άλλο ατόπημα που γίνεται από ελάχιστους αδελφούς είναι η τοποθέτηση εντός του φερέτρου αγαπημένων αντικειμένων του μακαρίτη, καθώς και διάφορα τρόφιμα που δεν αλλοιώνονται.
Παρατηρούμε ότι, εάν π.χ. ο μακαρίτης ήταν μάστορας, τοποθετείται το μυστρί και ότι άλλο χρησιμοποιούσε για την εργασία του. Η δοξασία αυτών που τοποθετούν διάφορα αντικείμενα στο φέρετρο του νεκρού είναι ότι εκεί στον ξένο τόπο και αφιλόξενο που θα βρεθεί θα έχει κοντά του τα εργαλεία του για να πιάσει δουλειά, να πάρει το μεροκάματο για να μην πεινάσει. Στους τάφους των αρχαίων Αιγυπτίων βρέθηκαν τέτοια εργαλεία καθώς και μέλι που δεν αλλοιώνεται από το πέρασμα του χρόνου.
Τέτοια πράγματα συναντά κανείς σε κάποια χωριά όπου οι άνθρωποι μαζί με όλα αυτά τραγουδούν και νεκρώσιμα τραγούδια, κατάλοιπα βέβαια και αυτά της ειδωλολατρίας, αλλά συγχρόνως καλούν και τις ειδικές μοιρολάτρισσες, τις πληρώνουν για να τραγουδήσουν αυτά τα νεκρώσιμα τραγούδια. Διαπιστώσαμε τέτοια φαινόμενα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος. Εκείνο που εδώ μπορούμε να προσθέσουμε είναι ότι φαινόμενα τέτοια είναι απαράδεκτα και μαρτυρούν ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν σύγχυση θρησκευτική.
Ένα άλλο φοβερό ατόπημα στο όποιο πέφτουν κάποιοι αδελφοί μας είναι η επιθυμία τους να επικοινωνήσουν με τον προσφιλή τους νεκρό. Δεν διαλέγουν όμως τον ορθόδοξο τρόπο επικοινωνίας. Και ο ορθόδοξος τρόπος είναι η προσευχή, το τρισάγιο, το μνημόσυνο, η Θεία Λειτουργία. Τι κάνουν; Πέφτουν σε μία σατανική παγίδα. Οδηγούνται στα μέντιουμ η σε συγκεντρώσεις πνευματιστών. Και τα δυο αυτά μέσα είναι δαιμονικά. Δεν έχουν καμία σχέση με την Αγία μας Εκκλησία. Η Εκκλησία μας έχει καταδικάσει και τα δυο. Και τι κάνουν οι πνευματιστές η τα μέντιουμ; Σύμφωνα με τις μαρτυρίες ανθρώπων που οδηγήθηκαν εκεί το μέντιουμ η ο πνευματιστής καλεί τα πνεύματα. Έτσι ο πληρώσας αδρά το μέντιουμ ακούει τη φωνή του πατέρα, της μητέρας η του προσώπου που θέλει. Και πράγματι ακούει τη φωνή που είναι όμοια κατά πάντα με τη φωνή του προσφιλούς. Η φωνή όμως που ακούει είναι φωνή του δαίμονος, ο όποιος έχει τη δυνατότητα να μιμείται τη φωνή του δικού μας ανθρώπου.
Πως έχει τέτοια ικανότητα ο δαίμων; Πως το ξέρουμε αυτό; από τη Γραφή. Ο δαίμων έχει τη δυνατότητα να μεταβάλεται και εις Άγγελον φωτός. Μπορεί να κάνει τα πάντα προκειμένου να πλανήσει τον άνθρωπο. Οι προσφιλείς μας νεκροί, όταν εγκαταλείψουν τον κόσμο αυτό, δεν έχουν δυνατότητα σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας να επικοινωνήσουν μαζί μας. Μεταξύ ημών και υμών μέγα χάσμα εστήρικται λέγει ο Αβραάμ στον πλούσιο της διδακτικότατης εκείνης παραβολής του πλουσίου και του Λαζάρου.
Όσοι τέλος ασχολούνται με τα μέντιουμ και τους πνευματιστές αρνούνται το Θεό και παραδίδονται στα δαιμόνια. Αποκόπτουν έτσι τον εαυτό τους από την οργιαστική χάρη της Εκκλησίας. Και τούτο, γιατί αρνούνται τη χάρη του Θεού και καταφεύγουν στις δυνάμεις του σκότους προκειμένου να βρουν λύση στα ερωτήματα τους. Στώμεν καλώς.
29. βίαιος θάνατος α'
ερ. Σκοτώθηκε το παιδί μου σε τροχαίο. Γιατί; Δεν μπορούσε ο Θεός να το προφυλάξει;
απ. Καθημερινά πληροφορούμαστε από τον ημερήσιο τύπο και τα μέσα εν γένει μαζικής ενημέρωσης το θάνατο πολλών αδελφών μας από τροχαία. Είναι φοβερό πράγματι και συγκλονιστικό το γεγονός του βίαιου θανάτου. Το ερώτημα είναι γιατί. Γιατί επιτρέπει ο Θεός το θάνατο και δεν τον εμποδίζει;
Με την κοινή λογική θα πει κανείς ότι η απροσεξία, η μεγάλη ταχύτητα, η κούραση και η υπνηλία, η ζημιά στο μηχάνημα, όλα αυτά προκαλούν ατυχήματα, για τα οποία φυσικά δεν ευθύνεται ο Θεός. Θα μπορούσε όμως να εμποδίσει ένα τέτοιο ατύχημα; Και βέβαια θα μπορούσε. Ο Θεός όμως δεν επεμβαίνει για τους δικούς του λόγους που σε μας τους κοινούς θνητούς είναι ανεξιχνίαστοι.
Ανθρωπίνως όμως θα μπορούσαμε να πούμε ότι και σ' αυτήν την ακραία περίπτωση, φαίνεται η φιλανθρωπία του Θεού. Όπου ο Θεός βάζει τελεία εμείς δεν πρέπει να βάζουμε ερωτηματικό. Δεχόμαστε αυτό που έγινε εκφράζοντας συγχρόνως τις ευχαριστίες μας. Διότι, αν ο άνθρωπος μας ήταν δίκαιος, ο βίαιος θάνατος ενήργησε ευεργετικά. Με το αίμα του ξεπλύθηκαν και τα μικρά του παραπτώματα και στον ουρανό έρχεται καθαρό χρυσάφι. Αν ο άνθρωπος μας ήταν άδικος ο βίαιος θάνατος τον ωφέλησε. Ο Θεός παίρνει τον αμαρτωλό στην καλύτερη στιγμή του και με τον πιο ψυχοσωτήριο τρόπο. Γιατί ο Κύριος ου θελήσει τον θάνατον του αμαρτωλού, ως το επιστρέψαι και ζην αυτόν (Ιεζεκιήλ 1823).
Η Εκκλησία μας στις δεήσεις της συμπεριέλαβε και το βίαιο θάνατο. Παρακαλεί τον Κύριο να μας φυλάσσει από αιφνίδιου θανάτου. Και εύχεται γι' αυτό η Εκκλησία, γιατί ξέρει ότι ο αιφνίδιος θάνατος δεν επιτρέπει στο θανόντα ούτε ένα μνήσθητι . Όλοι μας είμαστε άνθρωποι αμαρτωλοί και ζητούμε χρόνο για μετάνοια. Γι' αυτό όπως μας διδάσκει η Αγία Γραφή πρέπει να είμαστε πάντα έτοιμοι, διότι δεν γνωρίζουμε την ημέρα και την ώρα της εξόδου μας εκ του κόσμου τούτου.
Το ότι ο βίαιος θάνατος συγχωρεί αμαρτίες φαίνεται από την παρακάτω διήγηση του Ευεργετινού, την οποία παραθέτουμε αυτούσια. (Ευεργ. Γ! σελ. 504).
Τέσσαρες Πρεσβύτεροι συνεφώνησαν μεταξύ τους να ζήσουν μαζί στην παρούσα ζωή έχοντες μία ψυχή ν και διαβιούντες κατά τον αυτόν τρόπον, αλλά και εις την άλλη ζωήν πάλι μαζί να βρεθούν. Προς το σκοπό τούτο παρεκάλεσαν θερμώς τον Κύριον, στηριχθέντες και εις την εν τω Ιερώ Ευαγγελίω διαβεβαίωσιν Του, καθ ην Εάν δυο υμών συμφωνήσωσιν επί της γης περί παντός πράγματος, ο εάν αιτήσωνται, γενήσεται αυτοίς παρά του Πατρός μου του εν ουρανοίς (Ματθ. ιη, 19). Τρεις εξ αυτών επεδόθησαν σε αυστηρή άσκηση και ησύχαζαν στην έρημο, ο άλλος πάλι, ως νεώτερος τους εξυπηρετούσε.
Μετά από διάστημα καιρού οι δυό, αφού έφθασαν στα μέτρα της κατά Χριστόν τελειότητος, ανεπαύθησαν εν Κυρίω, και από κοινού, κατά την επιθυμία τους, απελάμβανον την εν ουρανοίς μακαριότητα. Ούτω παρέμειναν ζώντες επί γης οι άλλοι δυό, ο διακονητής και ο εις εκ των Ασκητών. Κάποτε, κατόπιν φθόνου του διαβόλου, ο διακονητής έπεσεν εις το αμάρτημα της πορνείας.
Τότε, ένας εκ των Γερόντων της περιοχής, που είχε το χάρισμα να βλέπει και να γνωρίζει πράγματα πέραν του υλικού τούτου κόσμου, είδε την εξής αποκαλυπτικήν οπτασίαν: εν ουρανοίς οι μακάριες ψυχές των προ καιρού τελειωθέντων εν Κυρίω Ασκητών παρεκάλουν το Θεό να επιτρέψει να κατασπαραχθή ο διακονητής από κανένα λεοντάρι η άλλο θηρίον, ώστε, αφού αποπλύνει την αμαρτίαν δια του βιαίου θανάτου, να έλθει εδώ που βρίσκονται και οι ίδιοι και να μη χαλάσει η επί γης συναφθείσα συμφωνία τους.
Πράγματι, ενώ γύριζε στη σκήτη ο αδελφός, κατά την συνήθειαν του, από μία υπηρεσία, συναντά ένα λέοντα, έτοιμον να τον κατασπαράξει. Αμέσως τον κίνδυνον αυτόν τον πληροφορήθηκε, εκ θείας αποκαλύψεως, και ο τέταρτος Ασκητής στην έρημο. Χωρίς λοιπόν να χάσει καιρόν ερρίφθη εις θερμήν προσευχήν χάριν της σωτηρίας του κινδυνεύοντος αδελφού. Η προσευχή του Ασκητού ενήργησε αποτελεσματικώς και ο λέων δεν επείραξε τον διακονητήν.
Η απροσδόκητος αυτή σωτηρία δυσαρέστησε τις ψυχές των προτελειωθέντων αδελφών, οι όποιοι επέμενον εις το αίτημα τους λέγοντες Σε παρακαλούμεν, Δέσποτα , να τον φάγει ο λέων, δια να έλθει η ψυχή του πλησίον ημών σε αυτήν την μακαριότητα. Μην ακούσεις, Άγιε, του άλλοτε συνασκητού μας την προσευχή, που σε παρακαλεί από την γην δια την απομάκρυνση του κινδύνου. Δε γνωρίζει εκείνος ποιόν κίνδυνο διατρέχει η ψυχή του .
Συγχρόνως και ο ασκητής στην έρημο ενέτεινε τας προς τον Θεόν δεήσεις του και μετά δακρύων παρεκάλει τον Θεόν να γλυτώσει ο αδελφός από τον κίνδυνον του λέοντος.
Ο Θεός ήκουσε την δέησιν του ασκητού και διέσωσε τον κινδυνεύοντα μοναχόν. Προς τις ψυχές δε των εν ουρανοίς μοναχών απήντησε: Δίκαιο ήταν να ακούσω εκείνον εις την γην, παρά εσάς. Σεις εδώ ευρίσκεσθε εις την άνεσιν της αιωνίου ζωής, ελευθερωθέντες δια παντός από τους κόπους και τον ιδρώτα της επιμόχθου επιγείου ζωής, εκείνος, όμως, βασανίζεται ακόμη από τις ταλαιπωρίες της σαρκός και εξακολουθεί να παλεύει εναντίον των πονηρών πνευμάτων. Δι' αυτό το δίκαιον είναι εις εκείνον την χάριν να προσφέρω .
Πράγματι ο λέων ανεχώρησεν από τον κινδυνεύοντα μοναχόν. Μόλις δε ούτος επέστρεψε στο κελλί εύρε τον Γέροντα να προσεύχεται ακόμη μετά δακρύων υπέρ αυτού. Αμέσως τότε ο μοναχός, υπό το κράτος του τρόμου , εξιστόρισε το περιστατικό, που παρ' ολίγον να του στοίχιζε τη ζωή, ενώ συγχρόνως εξωμολογήθηκε και την αμαρτίαν την οποία διέπραξε.
Αντιληφθείς δε διατί ο Θεός τον λυπήθηκε και δεν κατεσπαράχθη από τον λέοντα, μετενόησε δια την πτώσιν του, και εντός ολίγου χρόνου έφθασε και πάλιν τα παλαιά μέτρα της αρετής του, βοηθούμενος και από τις προσευχές του άλλου γέροντος. Μετά ταύτα και αυτοί εκοιμήθησαν τον αιώνιον ύπνο. Ο Θεός τότε απεκάλυψε δι' οράματος εις τον Γέροντα εκείνον, που εκάμαμεν λόγον προηγουμένως, ότι και των τεσσάρων οι ψυχές εις το 'ίδιο μέρος του Παραδείσου ανεπαύθησαν, συμφώνως προς τας αψευδείς υποσχέσεις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.
30. βίαιος θάνατος β'
ερ. Σκοτώθηκε το παιδί μου σε τροχαίο. Μήπως φταίω εγώ; Μήπως οι αμαρτίες μου έγιναν αιτία να σκοτωθεί το παιδί μου;
απ. Όχι. Οι αμαρτίες σου αφορούν εσένα και τη σχέση σου με το Θεό Πατέρα. Δεν έχουν καμία σχέση με το παιδί σου και δεν επηρεάζεται ο Θεός από τη δική σου κακή συμπεριφορά η αμετανοησία. Βεβαίως, αν θεωρείς τον εαυτό σου αμαρτωλό τρέξε στον πνευματικό να καθαρισθείς. Το μυστήριο της μετανοίας θα σε ανανεώσει και θα σε συμφιλιώσει με τον Κύριό της δόξης.
Όχι. Το παιδί σου μην το αναμιγνύεις στις δικές σου αμαρτίες. Ο κάθε άνθρωπος είναι μία ξεχωριστή προσωπικότητα. Έχει τις ιδιαιτερότητες του. Δεν είναι άνθρωπος ο Θεός να σκέπτεται ανθρώπινα. Δεν εκδίδει πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων που εμποδίζουν τον υιόν να βρει δουλειά, γιατί ο πατέρας είναι φασίστας η κομμουνιστής. Ο Θεός είναι πατέρας. Μόνο Πατέρας. Θέλει πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν .
Βέβαια, η παραστρατημένη ζωή των γονέων τιμωρεί τα παιδιά. Δεν τα τιμωρεί ο Θεός, αλλά εσύ με την άτακτη ζωή σου. Το αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα δεν είναι Ευαγγελικό. Κακή ερμηνεία δόθηκε από το Κεφάλαιο 20, στίχος 5, της Εξόδου. εκεί φαίνεται καθαρά ότι ο Θεός τιμωρεί τους απογόνους, εφ όσον και εκείνοι συμπλέουν με τους γονείς. Η άτακτη όμως ζωή των γονέων, ο αλκοολισμός, το Αίητζ, τα αφροδίσια νοσήματα έχουν τραγικές επιπτώσεις στη ζωή των τέκνων. Δεν υποφέρουν τα παιδιά από το Θεό, αλλά εξ αιτίας των δικών μας παραπτωμάτων. αυτό ας μην το λησμονούμε.
Στον προφήτη Ιεζεκιήλ (18 ,2 4) φαίνεται καθαρότατα ότι οι αμαρτίες των γονέων δεν επηρεάζουν τα παιδιά. Να τι λέγει το κείμενο στην νεοελληνική του απόδοση. Υιέ ανθρώπου, γιατί υπάρχει μεταξύ σας, μεταξύ των ισραηλιτών, αυτή η παροιμία που λέγει: Οι πατέρες έφαγαν τα άγουρα σταφύλια και τα δόντια των παιδιών μούδιασαν; Ορκίζομαι στον εαυτό μου, λέγει ο Κύριος, ότι δε θα λέγεται πια η παροιμία αυτή μεταξύ των Ισραηλιτών. Κάθε ζωή ανθρώπου είναι δική μου, όπως η ζωή του πατέρα, έτσι και η ζωή του παιδιού. Δικές μου είναι οι ζωές. αυτός ο όποιος αμαρτάνει, αυτός και θα τιμωρηθεί με θάνατο . Επομένως, είναι υπεύθυνος ο καθένας για τον εαυτό του.
